Zo kun je merken dat je lever aan het vervetten is

Leververvetting is de meest voorkomende aandoening aan de lever in de westerse wereld. Hierbij slaat de lever steeds meer vetten op. Wanneer er niets aan gedaan wordt, kan er uiteindelijk leverfalen ontstaan. Dit kan levensbedreigend zijn. Hoe kun je merken dat je lever aan het vervetten is?

Wat is leververvetting?

Leververvetting, ook wel steatosis genoemd, is een opbouw van vet in de lever. De levercellen bevatten normaliter een klein beetje vet. Als er iets misgaat in die vetstofwisseling, kan de lever steeds meer vet gaan opslaan in de levercellen. Met het vet worden van de lever als gevolg. De lever maakt allerlei stoffen die voor het lichaam giftig zijn onschadelijk. Wanneer de lever vervet is, dan kan de lever haar functie niet goed meer uitoefenen.

Wanneer er niets aan gedaan wordt, dan zal de lever verder vervetten. Twintig procent van de mensen die langere tijd leververvetting hebben, krijgt uiteindelijk hepatitis. Hepatitis is een ontsteking van de lever die uiteindelijk littekenvorming in de lever kan veroorzaken. Dit heet leverfibrose, wat op termijn weer kan leiden tot levercirrose. Hierbij is er ernstige schade aan de lever die op den duur tot leverfalen kan leiden. Dat kan levensbedreigend zijn en een levertransplantatie is dan nog de enige behandelmogelijkheid.

Oorzaken

De meest voorkomende oorzaken van leververvetting zijn:

• Overgewicht
  Het hebben van overgewicht en obesitas zorgt voor een vergrote kans op meer vet in de lever. Vooral mensen met veel vet rond hun middel en heupen hebben een groter risico op vervetting van de lever.
• Diabetes mellitus type 2
  Diabetes type 2 hebben vaker leververvetting, dit doordat bij diabetes de bloedsuiker langdurig hoog kan zijn. De lever zet dan het teveel aan suikers om in vetten, die in de levercellen komen. Met vervetting van de lever als gevolg.
• Chronisch alcoholgebruik
  Een lange periode van veel alcohol drinken kan een ontsteking van de levercellen geven. De ontstoken levercellen werken minder goed waardoor de vetstapeling erger wordt en er een chronische ontsteking van de lever ontstaat. Dit leidt weer tot leverfibrose en uiteindelijk kan de lever er ernstig door beschadigen.
• Metabool syndroom
  Het metabool syndroom treedt vooral op bij mensen met (ernstig) overgewicht, en Diabetes mellitus. Mensen met het metabool syndroom hebben vaker een verstoorde vetstofwisseling en daardoor meer kans op leververvetting.

Het metabool syndroom is een combinatie van een:

• Een verhoogde bloeddruk.
• Verhoogd triglyceridengehalte in het bloed.
• Taille die bij mannen breder is dan 102 cm bij vrouwen breder dan 88 cm.
• Laag HDL-cholesterol.
• Een verhoogd bloedsuikergehalte.

Minder vaak voorkomende oorzaken van leververvetting zijn:

• Een tekort aan koolhydraten, vetten en eiwitten.
• Bepaalde medicijnen die de leverfunctie kunnen verstoren.
• Als complicatie bij een chronische darmontsteking, zoals de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa. Vooral wanneer de aandoening behandeld wordt met Prednison.
• Een zeer zeldzame en acute vorm van leververvetting kan ontstaan tijdens de zwangerschap. Dit wordt zwangerschapssteatose genoemd en het is een zeer ernstige vorm van leververvetting die zowel voor moeder als kind erg gevaarlijk kan zijn. De klachten verdwijnen meestal gelijk na de bevalling.

Signalen van leververvetting

In de meeste gevallen veroorzaakt leververvetting vage klachten. Waar kun je een leververvetting dan toch aan herkennen?

• Vermoeidheid
  Sommige mensen hebben in een vroeg stadium al last van vermoeidheid of van (vage) pijn rechts bovenin de buik.
• Verschillende klachten
  Bij 1 op de 5 mensen met leververvetting ontstaat een ontsteking van de lever. Wanneer dit is ontstaan kunnen er verschillende klachten voorkomen, waaronder chronische vermoeidheid, een algeheel ziektegevoel en soms jeuk.
• Geelzucht
  Geelzucht is het geel zien van het oogwit en de huid.

Aangezien de klachten soms erg vaag zijn, wordt leververvetting vaak bij toeval ontdekt. Dat kan zijn tijdens een onderzoek bij (buik)klachten.

Diagnose

In de meeste gevallen is bij leververvetting de lever meestal iets vergroot. Wanneer iemand op de lever drukt, dan is dat pijnlijk. De huisarts zal dit tijdens een lichamelijk onderzoek dan ook onderzoeken. Bloedonderzoek laat meestal normale tot licht verstoorde bloedwaarden zien. Daarnaast kan er door middel van een echo ook aangetoond worden dat de lever vervet is. Soms, vooral om vast te stellen of de lever beschadigd raakt als gevolg van de vervetting, kan een biopt worden verricht.

Kun je de lever herstellen?

In de meeste gevallen kan de lever zich weer herstellen. Dat kan wanneer je er op tijd bij bent, dan kan de lever zichzelf repareren. Echter, daar moet wel wat voor gedaan worden. Een leververvetting is in de meeste gevallen om te keren door veranderingen in leefstijl.

• Als langdurig alcoholgebruik heeft geleid tot de leververvetting, dan is het belangrijk om te stoppen met drinken. Of in ieder geval drastisch te minderen.
• Heb je diabetes mellitus, dan is het belangrijk de medicijnen goed te gebruiken en gezond te leven. Dat zorgt ervoor dat de hoeveelheid suiker in uw bloed niet meer te hoog is.
• Heb je een hoge bloeddruk of veel vetten in je bloed, bespreek dan de aanpak met uw huisarts.
• Is overgewicht de oorzaak, dan is het belangrijk om af te vallen. Daarbij zijn beweging en gezonde voeding heel belangrijk. Verminder je gewicht langzaam.
• Zijn medicijnen de oorzaak, dan moet je samen met je arts zoeken naar een vervangend medicijn dat minder vetstapeling veroorzaakt.

Er bestaat tot op heden nog geen medicijn dat de lever doet ontvetten. Hier wordt wel veel onderzoek naar gedaan.

Tot slot

Pak je de oorzaak niet aan? Dan gaat de leververvetting gewoon door. Het gevolg is dat er op de plaats van de ontstoken, beschadigde levercellen littekens komen. Er kan dan, vooral bij alcoholgebruik, verschrompeling van de lever (levercirrose), ontstaan en soms leverkanker.

Bronnen: mlds.nl, patient1.nl en maagdarmlever.nl