Waterpokken, de meest voorkomende kinderziekte

Bijna iedereen krijgt in zijn leven waterpokken. Op 12-jarige leeftijd heeft al 95% van alle kinderen waterpokken gehad. Maar wat zijn waterpokken eigenlijk, en wat kun je doen om waterpokken te voorkomen?

Wat is waterpokken?

Waterpokken is een acute, erg besmettelijke infectieziekte. De medische naam voor deze ziekte is varicella. In de volksmond worden waterpokken ook wel windpokken of wijnpokken genoemd. De meeste mensen krijgen als kind waterpokken, en in de meeste gevallen is dit een onschuldige ziekte.

Jonge baby’s kunnen erg ziek worden van waterpokken. Maar ook mensen met een verminderde weerstand en zwangere vrouwen, die de ziekte niet eerder gehad hebben en niet gevaccineerd zijn, kunnen erg ziek worden. Deze risicogroep doet er verstandig aan om met mensen met waterpokken of gordelroos te vermijden. Kom je toch in contact met iemand met deze aandoeningen? Bel dan de huisarts of behandelend arts.

Symptomen van waterpokken

Waterpokken zijn te vooral te herkennen aan de rode vlekjes en blaasjes die erg kunnen jeuken. Andere klachten kunnen zijn:

• Koorts (niet hoger dan 39 graden).
• Verkoudheid.
• Je niet lekker voelen.
• Hangerigheid.
• Korstjes.

Het verloop van waterpokken

Fase 1 waterpokken

De ziekte begint meestal met een verkoudheid. Iemand voelt zich niet zo lekker, is wat hangerig en kan verhoging hebben. Na 1 of 2 dagen ontstaan er kleine rode vlekjes, die overgaan in bultjes. In de meeste gevallen beginnen deze vlekjes op de buik. Twee dagen voordat de eerste symptomen zich voordoen, is iemand al besmettelijk.

Fase 2 waterpokken

In deze fase worden de bultjes met vocht gevulde blaasjes. Deze kunnen heel erg jeuken. De blaasjes kunnen zich nu heel snel over het hele lichaam verspreiden, maar ze zitten vooral op de romp, het gezicht en tussen de haren. Door de jeuk worden de blaasjes vaak opengekrabd. In dit stadium zijn de waterpokken, als de blaasjes open zijn, nog steeds besmettelijk.

Fase 3 waterpokken

In deze fase verdrogen de blaasjes en ontstaan er korstjes. Na ongeveer 10 dagen vallen de korstjes er vanzelf af. Op dit moment is iemand niet meer besmettelijk.

Wanneer iemand eenmaal waterpokken heeft gehad, dan is hij of zij beschermd tegen deze ziekte. Heel soms kan iemand een tweede keer waterpokken krijgen.

Oorzaak van waterpokken

Waterpokken worden veroorzaakt door het varicella-zoster virus. Dit virus is aanwezig in de keel van iemand die besmet is. Wanneer iemand hoest, snuit of niest, dan komen er kleine druppeltjes met het virus in de lucht. Andere mensen kunnen deze druppeltjes dan inademen en besmet raken. Ook direct contact met het vocht uit de blaasjes is besmettelijk.

Wanneer ben je besmettelijk?

Ondanks het feit dat iemand in fase 1 en 2 besmettelijk is, kan een kind met waterpokken die zich goed voelt,  gewoon naar school of naar de opvang. Omdat een kind al besmettelijk was voordat hij ziek werd, is de kans groot dat andere kinderen al besmet zijn. Om verspreiding van waterpokken te voorkomen, heeft het daarom geen zin om je kind thuis te houden. Meld het wel altijd aan de leerkracht of leidster. Zij zullen dan de ouders van de andere kinderen op de hoogte brengen.

Het is niet verstandig om met waterpokken te gaan zwemmen, voordat de blaasjes goed ingedroogd zijn. Het warme zwemwater kan de jeuk verergeren. Ook kunnen de wondjes van de waterpokken na het zwemmen gaan ontsteken.

Behandelen van waterpokken

Waterpokken gaat vanzelf over. Met een dag of 10 is iemand vaak genezen. Er bestaan geen medicijnen die dit proces kunnen versnellen. De behandeling richt zich daarom op het bestrijden van de jeuk en het vermijden van het krabben. Door te krabben kan er namelijk vuil binnenkomen en een ontsteking veroorzaken. Bovendien kunnen er littekens op de huid komen. Vooral voor hele kleine kinderen is het heel moeilijk om niet te krabben. Daarom kunnen krabwantjes bij hele kleine kinderen nuttig zijn. Bij iets grotere kinderen is het verstandig om de nagels kort te knippen en schoon te houden.

Tegen de jeuk kan het helpen om onder een lauwe of koude douche te gaan staan. Tevens bestaan er tegen de jeuk verkoelende lotions en gels. Vaak zorgen deze er ook voor dat de blaasjes sneller indrogen.

Bij pijnlijke blaasjes in de mond, kan een waterijsje of koud drankje de pijn tijdelijk verzachten.

Wanneer naar de huisarts met waterpokken?

In de meeste gevallen is het niet nodig om naar de huisarts te gaan. Neem wel contact op met de huisarts op het moment dat:

• Je kind steeds zieker wordt: suf, benauwd, grauw, veel huilen of kreunen.
• Je kind veel spuugt en weinig drinkt.
• Je kind jonger is dan 3 maanden.
• Je kind waterpokken heeft en je zelf zwanger bent en je hebt geen waterpokken gehad, of je bent niet gevaccineerd tegen deze ziekte.
• Wanneer je je zorgen maakt.

Kun je waterpokken voorkomen?

De enige manier om waterpokken te voorkomen is door het halen van een vaccinatie. Een vaccinatie kun je zowel op jonge als op oudere leeftijd halen. Laat je je vaccineren terwijl je het virus al hebt, dan zullen de symptomen minder heftig zijn.

Mensen met waterpokken kunnen een aantal hygiënische maatregelen nemen om de kans op besmetting te verkleinen. Wanneer je moet niezen of hoesten:

• Gebruik dan papieren zakdoekjes. Wanneer je die niet bij de hand hebt, hoest dan in de plooi van je elleboog.
• Gooi na het gebruik het papieren zakdoekje weg.
• Was vervolgens je handen.

Wanneer je nog nooit waterpokken hebt gehad, dan is het verstandig om uit de buurt te blijven van mensen die waterpokken hebben. Hoe ouder iemand is, des te groter kunnen de complicaties zijn.

Bronnen: RIVM.nl, huidarts,com en mcl.nl