De klachten die bij een te traag werkende schildklier horen komen ook voor bij andere aandoeningen. Dat maakt de diagnose vaak moeilijk. Echter, wanneer hypothyreoïdie niet wordt behandeld dan kan dit op termijn leiden tot allerlei complicaties. Eén daarvan is een verhoogd risico op hart en vaatziekten.
Wat is hypothyreoïdie?
De schildklier is een orgaan dat in de hals net onder de adamsappel ligt. Deze klier maakt 2 belangrijke hormonen aan, thyroxine (T4) en triiodothyronine (T3). Deze hormonen zijn van invloed op elke cel in het lichaam. Zij bepalen onder andere de snelheid waarmee het lichaam vetten en koolhydraten verbruikt. Deze hormonen helpen ook bij het onder controle houden van onze lichaamstemperatuur, hebben invloed op de hartslag en helpen mee met het reguleren van de productie van eiwitten. De schildklier produceert ook calcitonine, een hormoon dat de hoeveelheid calcium in het bloed helpt reguleren.
Wanneer er sprake is van hypothyreoïdie, dan maakt de schildklier te weinig schildklierhormonen aan. Of er gaat iets niet goed bij het transport van de hormonen naar de cellen.
Symptomen van hypothyreoïdie
Als gevolg van een traag werkende schildkier kan iemand last hebben van de volgende klachten:
- Het snel koud hebben
- Gewichtstoename
- Snel moe zijn
- Haaruitval
- Nagels worden brokkelig
- Traagheid in denken en handelen
- Trage stoelgang hebben
- Problemen met de concentratie- en/of geheugen
- Stemmingswisselingen hebben
- Last van slapeloosheid
- Veranderende stem, deze kan hees worden, krakend zijn of lager worden
- Opgezet gezicht
- Obstipatie
- Opgeblazen gevoel hebben
- Soms een vertraagde of onregelmatige hartslag ervaren
- Kortademigheid, oppervlakkige ademhaling
- Bepaalde huidveranderingen: droge, ruwe, koude of bleekgele huid
- Spierzwakte en/of spierkrampen
- Gewrichtspijn
- Stoornissen in de menstruatiecyclus. Denk hierbij aan een onregelmatige, overmatige menstruatie. Soms is er juist sprake van heel weinig bloedverlies en soms geen menstruatie meer
- Libidoverlies (minder zin om te vrijen), bij mannen ook erectiestoornissen
- Tintelingen en doof gevoel in bijvoorbeeld de handen
Omdat de klachten geleidelijk ontstaan, worden geringe veranderingen niet zo snel opgemerkt. Daardoor ontdekt de arts vaak pas laat dat iemand hypothyreoïdie heeft.
Oorzaken van hypothyreoïdie
In de meeste gevallen is een traag werkende schildklier het gevolg van een slecht werkende schildklier. Dit noemen we primaire hypothyreoïdie. Heel soms kan het te wijten zijn aan een probleem van de hypofyse of de hypothalamus, bijvoorbeeld door een goedaardig of kwaadaardig gezwel. Dit noemen we dan centrale hypothyreoïdie.
Mogelijke oorzaken van primaire hypothyreoïdie zijn:
Ziekte van Hashimoto
De ziekte van Hashimoto is één van de belangrijkste oorzaken van een te traag werkende schildklier. Hierbij richt het eigen afweersysteem zich tegen de schildkliercellen, waardoor deze cellen kapotgaan en de schildklier geleidelijk langzamer gaat werken. Het gevolg is dat er steeds minder hormonen aangemaakt worden. De ziekte van Hashimoto is een chronische auto-immuunziekte. Vaak gaat dit gepaard met een vergrote schildklier en/of knobbels op de schildklier. Thyroiditis van Hashimoto komt voornamelijk voor bij vrouwen en de exacte oorzaak is helaas (nog) niet bekend.
Naast Hashimoto thryreoïditis bestaan er ook nog andere vormen zoals; atrofische thryreoïditis, subacute granulomateuze thyroiditis (Ziekte van De Quervain) en stille of pijnloze thyreoïditis.
Bij atrofische thyreoïditis sterven de schildkliercellen af en is de schildklier abnormaal klein. Men denkt dat het gaat om een nasleep of een vergevorderd stadium van de ziekte van Hashimoto.
Subacute granulomateuze thyreoïditis wordt waarschijnlijk veroorzaakt door een virus. De ontsteking begint meestal vrij plotseling, met een keelontsteking, lichte koorts en hevige pijn in de hals en oren. In de meeste gevallen herstelt iemand spontaan.
Ook stille of pijnloze thyreoïditis is een auto-immuunziekte, waarbij schildklierweefsel wordt afgebroken. Deze vorm komt vooral voor bij vrouwen in het eerste jaar na de bevalling. We spreken dan van een post-partum thyreoïditis.
Als gevolg van een operatie aan de schildklier
Primaire hypothyreoïde kan ontstaan na een operatie, waarbij de schildklier geheel of gedeeltelijk is verwijderd. Hierdoor is er onvoldoende schildklier aanwezig om voldoende hormonen aan te maken.
Na behandeling met radioactief jodium
Na behandeling met radioactief jodium, vooral wanneer dit wordt gegeven vanwege de ziekte van Graves ontstaat vaak hypothyreoïdie.
Bestraling van het hoofd-halsgebied
In sommige gevallen kan hypothyreoïdie ontstaan, nadat iemand bestraald is in het hoofd-halsgebied voor een andere aandoening.
Tekort aan jodium
Vooral in ontwikkelingslanden komt een tekort aan jodium door voeding voor. In de meeste westerse landen wordt jodium toegevoegd aan brood.
Overmatige jodiuminname
Een teveel aan jodium kan het gevolg zijn van het innemen van jodiumtabletten of zeewierpreparaten zoals kelp.
Gebruik van bepaalde medicijnen
Sommige medicijnen die gebruikt worden om hartritmestoornissen te behandelen kunnen hypothyreoïdie veroorzaken. Net als medicatie ter behandeling van een bipolaire stoornis en Interferon-alfa ter behandeling van immuunstoornissen.
Congenitale hypothyreoïdie
Congenitale hypothyreoïdie is een aangeboren aandoening van de schildklier. Hierbj ontbreekt de schildklier geheel of gedeeltelijk. Dit komt bij ongeveer 1 op 2000 pasgeborenen voor. Zonder behandeling kan er onherstelbare beschadiging van de hersenen en/of een groeiachterstand ontstaan. In Nederland worden pasgeboren baby’s door middel van een ‘hielprik’ gescreend op (onder andere) congenitale hypothyreoïdie.
Diagnose hypothyreoïdie
Omdat de symptomen ook bij veel andere aandoeningen voorkomen en heel geleidelijk ontstaan, denkt een arts vaak niet direct aan een schildklierprobleem. Bij een vermoeden zal de arts, naast een lichamelijk onderzoek ook een bloedonderzoek doen. Dit bloedonderzoek kan aantonen of dat de schildklier trager werkt of niet. In het bloed wordt de concentratie van het hormoon dat de schildklier stimuleert (TSH) gemeten. Een te hoge TSH-waarde duidt op een traag werkende schildklier.
Behandeling van hypothyreoïdie
De behandeling bestaat uit het aanvullen van schildklierhormonen, door middel van tabletten of injecties met schildklierhormonen. Het instellen met de juiste hoeveelheid schildklierhormoon kan wel enige tijd in beslag nemen. Maar bijna alle patiënten reageren op een geven moment goed op de behandeling. Vaak voelen de meeste mensen zich na enkele weken al veel beter. Wanneer er ondanks een adequate behandeling, geen verbetering in de klachten zijn, dan kan er sprake zijn van een andere auto-immuunziekte en is verder onderzoek nodig.
Mogelijke complicaties van hypothyreoïdie
Wanneer hypothyreoïdie niet wordt behandeld, dan kan dit op termijn leiden tot allerlei complicaties. Echter, met een adequate behandeling kunnen deze complicaties grotendeels vermeden worden. Mogelijke complicaties zijn:
- Verhoogd risico op hart en vaatziekten
- Vrouwen met hypothyreoïdie raken moeilijk zwanger
- Bij hypothyreoïdie tijdens de zwangerschap bestaat er een verhoogd risico op zwangerschapscomplicaties, zoals:
– pre-eclampsie
– anemie (bloedarmoede)
– vroegtijdige geboorte
– laag geboortegewicht
– miskraam
– ernstige bloedingen na de bevalling
-Risico op mindere ontwikkeling van het zenuwstelsel, een foetale groeivertraging, en een lager IQ.
Bronnen: UMC Utrecht, Radboud umc en MCL
Delen: gepubliceerd door C. van Etten. onderschreven door P.M. Mulder (arts)
Behandeling van hypothyreoïdie met “injecties met schildklierhormonen”? Had daar nog nooit van gehoord. Wanneer wordt er gekozen voor injecties in plaats van tabletten? Hoe vaak geef/krijg je injecties? In wat voor dosering? subcutaan (pen?) of intramusculair? Volgens het CBG is levothyroxine alleen in de vorm van tabletten, capsules en drank op de markt.
Bij mij is nu een te snelle werking vastgesteld wie heeft advies?
ik heb al ruim 10 jaar een trage schildklier en gebruik daar Thyrax voor, dit bevalt prima en mijn ziekte is daarmee onder controle, ik slik liever een tablet dan dat ik mezelf moet injecteren!
Wineke Koomans
Ik heb ook al ruim 10 jaar Hashimoto. Eerste jaren op thyrax 150 nu euthyrax 100. Heb veel gedaan aan dieet, geen melk, zo weinig mogelijk gluten. Ondanks dit alles blijven de symptomen bestaan.
Is daar nog iets aan te doen?
Jolijn Bressers
Interssant idd, heb zelf ook nooit geweten dat er ook injecties bestaan. Ik ben een type 1 diabeet blijf liever ook de pillen slikken. Ik heb de ziekte nu 17 jaar en het afvallen blijft lastig helaas.
Had eerst een snelwerkende schildklier,na de 2de operatie een te langzame gebruik na thyrax nu euthyrax 88 mg,je blijft klachten houden,de ene keer heel erg moe,de andere keer veel energie,slapeloosheid en altijd koud.
Geen last van gewichtstoename,om de half jaar bloedprikken,wel veel last van hartkloppingen.
Nu ik slik dus ook het pijltje. En ik houd dus een struma. Zo groot als een kippenei. Die is dus weg gehaalt. Maar nu zit er nog een. De dokter durf deze niet weg te haal. Maar ik slik dus al van af 2004 dus dat pijltje. Ik kom wel aan. Waar ik niet zo blij mee bent. Ook heb ik het dus benauwt. En ik vind het dus ook niet leuk. Om telkens bloed te gaan prik.. En heb dus ook al die radio terpie gehoud. Nu dat is me wat zeg. 5a 6 dag achter gesloopt deuren zitten. En niemand zien. Vind ik dus ook niet zo leuk.
@Jolijn, ligt aan de aard en ernst van je klachten. Bij schildklierproblemen spelen er factoren als belasting door zware metalen en andere gifstoffen, insulineresistentie en oestrogeendominantie, tekorten aan voedingsstoffen enz. Om de insulinegevoeligheid te verbeteren zorgen voor complexe koolhydraten, eiwitten, vetten en vezels bij elk eetmoment, zodat je bloedsuikerspiegel stabiel blijft. Verder is onder andere selenium belangrijk voor de schildklier. Voor advies op maat raad vragen aan een complementair genezer. Wel altijd zelf blijven nadenken.
5 jaar geleden geopereerd aan de schildklier en helemaal verwijderd , had een veel te snel werkende , hij was ook behoorlijk groot en versteend zei de arts ipv 2 uren zijn ze er 4 uren mee bezig geweest !Nu al vijf jaar dus aan de medicijnen en nog steeds niet goed ingesteld , komt ook omdat ik in sep 2018 ben gestopt met de pil en nu om de 2 maanden bloed moet prikken en med bijstellen .Ben al die tijd doodmoe , heb hartkloppingen ,last van m’n benen , koud , slecht geheugen , soms verward , ben er zooo klaar mee
hallo ik ben tonia ben 71 jaar en mijn hele leven al last van de schildklier,toen ik een te snelwerkende schildklier had werden de medicijnen goed ingesteld,toen werdt er al gezegd dat als ik oud werd hij te langzaam zou gaan werken,heb onder tussen last van alles,ben nu met mijn hart bezig,ze gaan een amblatie doen,toen ik zei dat komt allemaal daar van af zeiden ze nee dat kan niet,zo vaak wegestuurd door internisten omdat ze niet weten wat te doen ermee,nu weer bezig met de schildklier doordat ik amiodoran geslikt heb moest ermee uitscheiden,omdat de schildklier gek ging doen nu al 4 maanden bezig om uit te vinden hoeveel Thyrax ik moet slikken,heb ook een slok gehad die hielp ook maar even,weet nu niet meer wat ik verder moet doen dan maar weer afwachten!!!een hele hoop mensen die geen schildklier klachten hebben weten er niks van,en die zie je denken het zal alllemaal wel,de doktoren heben geen zin zich hierin te verdiepen,tja ik ben maar een leek he.hoop dat er ooit nog eens een oplossing komt voor deze ramp,heb iedere dag wel last en vlieg soms tegen de muren op,maar ja je moet doorgaan tot je lichaam en hart het begeven wens iedereen veel sterkte,maar blijven gaan naar de dokter hoor.
hallo ,
ik vermoed dat ik de atrofische vorm heb, mijn schildklier is verkleind. in 85 ben ik geopereerd en heb toen isotopenscan ondergaan waarbij ze radioactieve stoffen inspuiten . welicht is toen mijn schildklier vertraagd want ik kreeg erna verschillende verschijnselen die leken op menopauze. 2 jaar later kreeg ik hypofyseproblemen , erna reumatoide artritisch , …. nog verdere complicaties. 1 jaar geleden werd hashimoto vastgesteld nadat ikzelf specifiek naar gevraagd had.ik liet me in begin onderzoeken in universitaire ziekenhuizen maar die gaven me enkel middeltjes om de symptomen te onderdrukken . met vallen en opstaan, schade en schande heb ik me een weg gebaand in alternatieve therapieen maar voor mij is voeding toch het belangrijkste !! EET PUUR ETEN .onbewerkt en tegenwoordig zijn er genoeg boeken , tvprogrammas die je in je zoektocht helpen . zelf neem ik nu thyroxine maar oa ook thyrosine(aminozuur), Q10,, vit D, magnesium, duivelsklauw, chlorella,… zoek het voor jou zelf uit , elke mens is anders en zoek je een goede dokter die je ondersteunt ipv enkel pilletjes geeft
Veel teveel informatie voor leken die deze site lezen. Maak minder gebruik van al die medische termen en namen.
Wilhelmus, verdiep je in je eigen kwaal, dan leer je al die termen op den duur wel. Of noteer ze, zoek ze op, noteer de betekenis. Internet is heel leerzaam.
Echt, de meesten snappen t eerst niet. Niet dom reageren, maar bijleren.
Ja heel herkenbaar allemaal. Zelf problemen met mijn schildklier gekregen augustus 2017.
Heb redox signalerings moleculen gebruikt die werken op celniveau. Na een half jaar was ik weer op de been met normale waarden. ?
Hallo bij mij zijn ze er sinds er sinds een half jaar achter dat mijn schildklier iets te langzaam werkt het is naar heel ietsjes zeggen ze maar ik ben zo extreem moe en heb al een hele tijd moeite met slikken dus maak me een beetje zorgen is er iemand die weet hoe ze er achter komen of je schildklier kanker hebt? Ik bedoel via een echo of hoe?
Hallo Renata, Ja dit kunnen ze zien met een scan waarbij vloeistoffen worden ingespoten vooreerst en je bloed laten nakijken op T3 en T4..groetjes en sterkte