De ziekte van Hashimoto, een ernstige aandoening

De ziekte van Hashimoto is een aandoening die vaak voorkomt. Het treft vooral volwassen vrouwen tussen de 30 en 50 jaar. Deze ziekte heeft effect op erg veel organen en systemen in ons lichaam, wanneer deze niet wordt behandeld. Maar wat is de ziekte van Hashimoto?

Wat is de ziekte van Hashimoto?

De ziekte van Hashimoto is een auto-immuunziekte, waarbij je afweersysteem antistoffen aanmaakt tegen je schildklier. Hierdoor is deze structureel ontstoken wat schade veroorzaakt. Die schade ontstaat doordat het normale schildklierweefsel wordt vervangen door littekenweefsel, waardoor je schildklier te traag (hypothyroïdie) of soms helemaal niet meer werkt. Hierdoor maakt je lichaam te weinig of helemaal geen schildklierhormoon aan en dit heeft effect op heel veel organen en systemen in ons lichaam. Een andere benaming voor deze aandoening is auto-immuun hypothyreoïdie.

Functie schildklier

De schildklier, ook wel thyroïd genoemd, is een klein vlindervormig orgaan, wat onder in je hals ligt. De schildklier produceert hormonen die betrokken zijn bij erg veel processen in je lichaam. Zo spelen ze een rol bij:

• Hartslag en bloeddruk
• Het beschikbaar maken van opgeslagen energie
• Lichaamstemperatuur
• Eiwit-, koolhydraat- en vetstofwisseling
• Spieren en gewrichten
• Je groei
• Hersenen en zenuwen
• Spijsvertering
• Libido
• Menstruele cyclus
• Emoties.

Symptomen ziekte van Hashimoto

De schildklier wordt ook wel de motor van ons lichaam genoemd. Bij de ziekte van Hashimoto geeft de schildklier te weinig hormonen af en is vaak te herkennen aan:

• Vermoeidheid
• Lusteloosheid
• Gewichtstoename
• Heftige menstruaties
• Het snel koud hebben
• Trager reageren
• Een drogere huid
• Hese en krakende stem
• Langzame spraak
• Trage stoelgang
• Haaruitval
• Problemen met concentreren
• Vocht vasthouden
• Pijn en krampen in je spieren, vooral in armen, benen en heupen
• Prikkelbaarheid en depressiviteit
• Tintelingen in je vingers en handen.

Meestal gaat de functie van je schildklier zo langzaam achteruit dat je er lange tijd niets van merkt.
Oorzaak van de ziekte van Hashimoto

De ziekte van Hashimoto is een auto-immuunziekte. Normaliter beschermt ons auto-immuunsysteem ons lichaam tegen vreemde indringers, zoals bacteriën, virussen of andere ziekteverwekkers. Bij een auto-immuunziekte ziet het lichaam lichaamseigen cellen als vreemde indringers en richt zich tegen deze eigen cellen. Hierdoor ontstaat er een chronische ontsteking, waardoor de schildkliercellen kapot gaan en de schildklier geleidelijk langzamer gaat werken (hypothyreoïdie). Er wordt vervolgens steeds minder schildklierhormoon aangemaakt. Dit is een zeer langzaam verlopend proces, waardoor je langzaam steeds meer klachten krijgt.

Waarom het eigen afweersysteem zich tegen de schildkliercellen richt, is nog niet duidelijk. Men weet wel dat de ziekte van Hashimoto vaker bij vrouwen voorkomt dan bij mannen. Daarnaast lijkt erfelijke aanleg een rol te spelen.

Diagnose ziekte van Hashimoto

Het kan al zijn dat je huisarts op basis van je klachten en het lichamelijk onderzoek al vermoedt dat er sprake van de ziekte van Hashimoto kan zijn. Om hier uitsluitsel over te geven zal er een bloedonderzoek gedaan worden. In dit onderzoek kijkt men naar de hoeveelheid schildklierhormoon FT4, maar wordt ook het TSH gemeten. Deze twee hormonen hebben effect op elkaar hebben. Op het moment dat het schildklierhormoon FT4 te laag is, dan zal het TSH stijgen. In datzelfde bloedonderzoek wordt er ook gekeken naar de hoeveelheid antistoffen in het bloed.

Behandeling ziekte van Hashimoto

De behandeling bestaat uit het aanvullen van het tekort van de hoeveelheid schildklierhormoon dat je hebt. Dit kan in de vorm van schildklierhormoon pillen. Het gaat dan om een synthetische variant van het hormoon (levothyroxine). De hoogte van de dosis verschilt van persoon tot persoon, maar vaak is het wel zo dat na verloop van tijd je een lagere dosis in kunt nemen als de schildklierfunctie dat toelaat. De behandeling is dus niet gericht op de echte oorzaak van de ziekte: de auto-immuunreactie. Het is namelijk nog niet mogelijk om auto-immuunziektes te behandelen, te genezen of te voorkomen.

Daarnaast zal je huisarts één keer per jaar je schildklierfunctie controleren.

Ziekte en zwangerschap

Wanneer je aan de ziekte van Hashimoto leidt en je denkt dat je zwanger bent, dan is het verstandig om dit direct te bevestigen door middel van een zwangerschapstest. Op het moment de test positief is, dan zal de arts de dosering van medicijnen verhogen. Wanneer de medicijnen niet goed worden ingesteld, dan is in het eerste trimester de kans op een miskraam groter. In de loop van je zwangerschap kan het een negatief effect hebben op de ontwikkeling van je kindje. Het ongeboren kindje heeft het schildklierhormoon met name nodig voor zijn hersenontwikkeling.

Bronnen: Leids Universitair Medisch Centrum, Gelre Ziekenhuizen en Schildklier Organisatie Nederland