Baarmoederhalskanker komt voor bij vrouwen van alle leeftijden, maar het meest bij vrouwen van 30 tot 60 jaar. Maar wat zijn de symptomen, hoe merk je dat je baarmoederhalskanker hebt?
Wat is baarmoederhalskanker?
Wanneer er in de cellen van de baarmoederhals kanker ontstaat, dan spreken we van baarmoederhalskanker. De medische term voor deze vorm van kanker is cervixcarcinoom. De termen baarmoederhalskanker en baarmoederkanker worden soms door elkaar gebruikt. Echter, ze zijn niet hetzelfde ondanks dat ze beide in de baarmoeder ontstaan. Bij baarmoederhalskanker ontstaat er kanker in het slijmvlies op de grens van je baarmoederhals en baarmoedermond. Bij baarmoederkanker ontstaat de kanker in de cellen van de baarmoeder boven de baarmoederhals.
Symptomen bij baarmoederhalskanker
Deze vorm van kanker ontstaat heel langzaam. In het begin zijn er dan vaak ook geen symptomen. Na verloop van tijd zijn vaak de eerste symptomen:
- Abnormaal bloedverlies uit de vagina
Een abnormale bloeding is vaak het eerst merkbare symptoom. Een voorbeeld hiervan is een bloeding tussen twee menstruaties door, maar ook direct na het vrijen. Of wanneer je in de overgang bent en je verliest dan opeens weer bloed. - Afscheiding die er anders uitziet dan normaal
Afscheiding op zich is niet vreemd. Het vormt zich doordat de cellen aan de binnenkant van de vagina vocht afgeven en doordat de baarmoeder vocht en slijm afgeeft. Deze afscheiding hoort dan vloeibaar, doorzichtig of wit te zijn. Wanneer je afscheiding een andere kleur of geur heeft dan je altijd hebt, ga dan even naar je huisarts om dit te laten controleren. - Overige symptomen
Andere symptomen kunnen zijn:
– Pijn bij het plassen
– Terugkerende blaasontstekingen of bloed bij het plassen
– Zeurende pijn onder in de buik.
Herken je één of meerdere van deze verschijnselen? Neem dan contact op met je huisarts.
Oorzaak van baarmoederhalskanker
Meestal ontstaat deze vorm door een jarenlange infectie met het Humaan Papiloma Virus (HPV). Besmetting met HPV ontstaat vaak via seks en is zeer besmettelijk. Bij een groot deel van de vrouwen geeft deze infectie geen klachten en ruimt het immuunsysteem dit virus op. Bij een deel van de vrouwen zorgt dit virus wel voor veranderingen van de cellen, waardoor kanker in de baarmoederhals kan ontstaan.
Roken en baarmoederhalskanker
Roken is een belangrijke risicofactor die je kans op baarmoederhalskanker vergroot. Het blijkt dat baarmoederhalskanker vaker voorkomt bij vrouwen die roken, dan bij vrouwen die niet roken. Roken beïnvloedt mogelijk het afweersysteem van het lichaam waardoor het Humaan Papilloma Virus eventueel baarmoederhalskanker kan veroorzaken.
DES en baarmoederhalskanker
DES-dochters hebben een grotere kans op het krijgen van baarmoederhalskanker. Het gaat hierbij om een ander type baarmoederhalskanker die niet wordt veroorzaakt door HPV. DES-dochters zijn vrouwen die tussen 1947 en 1977 zijn geboren uit een zwangerschap waarbij de moeder DES kreeg voorgeschreven. DES is een kunstmatig vrouwelijk hormoon wat destijds aan zwangere vrouwen werd voorgeschreven om miskramen te voorkomen.
Medicijnen
Bepaalde afweeronderdrukkende medicijnen (immunosuppressiva) verminderen de weerstand. Een afweersysteem dat minder goed werkt, kan het HPV niet bestrijden. Dit vergroot het risico op baarmoederhalskanker.
Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker
Met het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker wordt er gekeken of vrouwen tussen de 30 en de 60 jaar een risico hebben op het krijgen van deze vorm van kanker. Wanneer de diagnose in een vroeg stadium ontdekt wordt, is baarmoederhalskanker goed te voorkomen of te behandelen.
Baarmoederhalskankeronderzoek
Het onderzoek zelf begint met een uitnodiging die vrouwen in deze leeftijdscategorie eens in de vijf jaar krijgen. Dit onderzoek is niet verplicht, dus iedereen kan zelf bepalen of zij er wel of niet aan mee wil doen. Het onderzoek zelf gebeurt bij de huisarts. Deze zal dan een uitstrijkje maken, er wordt dan met een borsteltje wat cellen van de baarmoederhals gehaald. Vervolgens wordt dit naar een laboratorium opgestuurd. Binnen drie weken ontvang je dan de uitslag per post thuis.
Uitslag
Er zijn verschillende uitslagen mogelijk:
- Geen HPV
Wanneer er geen HPV is gevonden, dan heb je geen verhoogd risico op baarmoederhalskanker. Vijf jaar na het ontvangen van de laatste uitnodiging, ontvang je weer een nieuwe uitnodiging. - Wel HPV, geen afwijkende cellen
Op dit moment is wel HPV gevonden, maar er zijner geen afwijkende cellen gevonden. Er is dus geen aanwijzing voor kanker of voor een voorstadium daarvan. Is de meeste gevallen zorgt het immuunsysteem voor het opruimen van het virus. Om er zeker van te zijn dat je lichaam dit doet, wordt er na 6 maanden nogmaals een uitstrijkje gemaakt. - Wel HPV en afwijkende cellen
Naast het virus zijn er wel afwijkende cellen gevonden, waardoor er verder onderzoek nodig zal zijn of behandeling nodig is. - Niet goed te beoordelen
Het verzamelde materiaal was niet goed te beoordelen. Misschien waren er te weinig cellen aanwezig, of was er te veel bloed aanwezig. Er zal dan een nieuw uitstrijkje gemaakt worden.
Behandeling baarmoederhalskanker
Er zijn verschillende behandelingen mogelijk. De keuze voor welke behandeling is afhankelijk van een aantal factoren. Denk hierbij aan het soort kanker, of er sprake is van uitzaaiingen en zo ja waar de uitzaaiingen zitten. Vervolgens kun je dan geopereerd worden, bestraald worden, chemotherapie krijgen of bestraling in combinatie met warmtebehandeling.
Bronnen: Radboud Medisch Centrum, Leids Universitair Medisch Centrum en Kanker.nl
Delen: gepubliceerd door C. van Etten.