Niet zwanger en niet ongesteld

Je menstruatie is soms een geschenk en soms een vloek. Maar wat als je niet zwanger bent, maar je wordt ook niet ongesteld? Wat kan daar dan de oorzaak van zijn?

Wat is menstruatie?

Vrouwen in de vruchtbare leeftijd worden ongeveer een keer per maand ongesteld. We noemen dit de menstruatie. Hoe ontstaat de menstruatie eigenlijk? Wanneer je in de vruchtbare leeftijd komt, zorgen hormonen ervoor dat er elke maand een eicel vrijkomt. Tegelijk wordt het slijmvlies aan de binnenkant van je baarmoeder dikker. Wanneer de eicel wordt bevrucht, kan deze zich in het slijmvlies innestelen. Dan ben je zwanger. Als de eicel niet wordt bevrucht, dan worden de eicel en het slijmvlies afgestoten. Je verliest dan bloed en dan ben je ongesteld.

Geen menstruatie

Soms kan de menstruatie ineens maanden wegblijven. Bijna altijd heeft dit natuurlijke oorzaken en komt de menstruatie uiteindelijk vanzelf weer op gang.

Meest voorkomende oorzaken waarom je niet ongesteld bent.

Zwaar ondergewicht

Zwaar ondergewicht, zoals bij anorexia nervosa en boulimia, kan je hormoonhuishouding verstoren en er voor zorgen dat je niet meer ongesteld wordt of dat het patroon verandert. Het lichaam geeft eigenlijk een signaal af: het lichaamsgewicht is ongezond en niet geschikt om een zwangerschap te dragen. De hersenen geven een signaal aan de hypofyse (een klier onder de hersenen zo groot als een kikkererwt) om minder hormonen te produceren die de werking van de eierstokken stimuleren. Als gevolg hiervan produceren de eierstokken minder oestrogeen, waardoor de cyclus niet op gang komt.

Polycysteus ovarium Syndroom

Bij PCOS zijn je hormonen (oestrogeen, progesteron en testosteron) niet in balans. Hierdoor is het proces van rijping van de eiblaasjes verstoord, waardoor er in de eierstokken kleine met vocht gevulde blaasjes ontstaan: follikels. Bij PCOS kan er gedurende langere tijd geen eisprong plaatsvinden, waardoor je een verminderde vruchtbaarheid hebt en niet menstrueert. Dit syndroom gaat vaak gepaard met overbeharing, vermannelijking en / of onvruchtbaarheid. Mocht je serieus PCOS vermoeden, neem dan contact op met je huisarts.

Stress en spanning

Langdurige stress heeft een grote invloed op je lichaam. Je lichaam verkeert dan continu in een staat van paraatheid, waardoor andere lichaamsprocessen worden stilgelegd of afgezwakt. De menstruatiecyclus is er hier eentje van. Vanuit de hersenen worden minder hormonen geproduceerd die de eierstokken stimuleren. Deze maken vervolgens minder oestrogenen waardoor de eisprong vertraagd of helemaal niet plaats vindt.

Gebruik van medicijnen

Bepaalde medicijnen kunnen ervoor zorgen dat er geen eisprong plaatsvindt. In de bijsluiter moet het uitblijven van de menstruatie of een onregelmatige menstruatie als bijwerking vermeldt staan. Ook wanneer je gestopt bent met de pil, kan het soms enkele maanden duren voordat je weer ongesteld wordt. Hetzelfde geldt voor andere anticonceptiemiddelen zoals spiraaltjes, hormonale implantaat (een staafje dat ingebracht wordt in je bovenarm) of de prikpil (injecties).

En door medicijnen tegen somberheid (antidepressiva) en medicijnen tegen verwardheid (antipsychotica) kan de maandelijkse bloeding ook tijdelijk wegblijven.

Traag werkende schildklier

De schildklier zit verstopt in je hals tegen de luchtpijp aan en regelt onder andere je stofwisseling. Dit vlindervormige orgaan produceert belangrijke hormonen die onmisbaar zijn voor onder andere de instandhouding van je zenuwstelsel, hartslag en zuurstofcirculatie, vochthuishouding, hersenactiviteit, lichamelijke groei en ontwikkeling, temperatuur en spijsvertering. Heel veel dus. Meestal is bij een te traag werkende schildklier de menstruatiecyclus verstoord. Soms is er zelfs geen eisprong. Waardoor de menstruatie uitblijft.

Ziekte en afwijkingen

Sommigen ziekten verstoren de hormonen in het lichaam en daarmee ook de menstruale cyclus zoals bij een slecht gereguleerde diabetes wat kan leiden tot onregelmatige menstruatie of helemaal geen menstruatie. Ook een recente operatie kan ervoor zorgen dat de menstruatie weg blijft. Bij het cushing-syndroom maken de bijnieren teveel van het bijnierschorshormoon aan. Ook hier blijft de menstruatie vaak uit. Vaak ontstaan er dan ook paarsrode strepen op de huid. Een auto-immuunziekte kan ook de oorzaak zijn.

Een verstoord bioritme

Iedereen heeft een bioritme zowel in dag en nacht als in seizoenen. En vrouwen die in ploegendiensten gaan werken kunnen last krijgen van een onregelmatige menstruatie of zelfs het uitblijven ervan. De reden hiervoor is een verstoord bioritme. Het lichaam heeft enige tijd nodig om hieraan te wennen.

Een teveel aan prolactine

Prolactine is een hormoon dat in de hypofyse (pijnappelklier onderaan de hersenen) wordt gevormd. Als het lichaam hiervan teveel produceert, krijg iemand vaak (maar niet altijd) een melkachtige afscheiding uit de borsten en de menstruatie verdwijnt geheel of deze wordt minder frequent. Het prolactinegehalte kan verhoogd zijn door gebruik van bepaalde medicijnen of door een gezwelletje aan de hypofyse.

Bronnen: gynaecologie.slingeland.nl en medicinfo.nl