Gele tanden: kun je dit voorkomen?

Velen van ons willen een stralend wit gebit. Nu kun je bij de tandarts natuurlijk je tanden laten bleken, maar kun je het ook voor zijn? Kun je gele tanden voorkomen?

De tand

Een tand is opgebouwd uit een kroon, hals en een wortel. De kroon is gedeelte wat bij ons zichtbaar is. De tand bestaat daarnaast weer uit twee harde weefsellagen. De eerste is die aan de buitenkant, op het gedeelte van de kroon heet dat glazuur en de buitenkant ter hoogte van de wortel heet het cement. De tweede harde weefsellaag loopt langs de binnenkant en wordt het dentine genoemd. Binnenin zit zacht weefsel, ook wel pulpa genoemd. Hier komt een zenuw en een bloedvat de tand via het wortelkanaal binnen.

Oorzaak gele tanden

De kleur van tanden is genetisch bepaald en verschilt van persoon tot persoon. Het is het dentine dat de kleur van je tanden bepaalt. Door verschillende inwendige- en uitwendige oorzaken kunnen je tanden van kleur veranderen. Bij een inwendige verkleuring dan zit de verkleuring in het tandbeen en bij een uitwendige verkleuring dan verkleurt de buitenkant, het glazuur.

Uitwendige verkleuringen

Tanderosie

Tanderosie is de slijtage van je tanden door het oplossen van het glazuur. Tanderosie moet je behoorlijk serieus nemen, omdat je glazuur op den duur kan verdwijnen en eenmaal weg, dan komt deze niet meer terug. Oorzaken van het oplossen van het glazuur zijn: zuren uit dranken en voedingsmiddelen of maagzuur. In het begin merk je weinig van tanderosie. Pas in een later stadium kan tanderosie gevoeligheid bij eten en drinken veroorzaken. Het glazuur van je tanden en kiezen wordt dunner en dit veroorzaakt de gevoeligheid.

Tandsteen

Gedurende de dag blijft er tandplak achter op je tanden. Het bestaat uit een laagje etensresten, speeksel en bacteriën die in je mond leven. Als tandplak lange tijd op je tanden zit, dan kan het gaan verkalken en dus hard worden. Dit noemen we tandsteen en tandsteen tast niet alleen je tandvlees aan maar ook je tandglazuur. Hierdoor kunnen je tanden verkleuren.

Eten en drinken

Je glazuur verandert van kleur door de afzetting van kleurstoffen uit bijvoorbeeld: tabak, koffie, thee, rode wijn, frisdranken en mondwater met chloorhexidine. In de meeste gevallen zijn deze verkleuringen oppervlakkig, maar toch kunnen ze soms moeilijk verwijderd worden. Wanneer je tandoppervlak ruw is, dan is het gemakkelijker voor deze kleurstoffen om zich vast te hechten. Zo’n verruwing kan aangeboren zijn, maar kan ook komen door een beschadiging aan de tand.

Inwendige verkleuring

Bij een inwendige verkleuring verkleurt het harde tandweefsel door stoffen die in het glazuur en het tandbeen dringen. In sommige gevallen ontstaat dit al voor het doorkomen van de tanden, maar natuurlijk ook op oudere leeftijd.

Fluoride

Door het gebruiken van een te hoge dosis fluoride tijdens de ontwikkeling van je tanden en kiezen, kan je glazuur veranderen. Deze verandering van het glazuur, die ontstaat door een te hoge concentratie fluoride tijdens de tandontwikkeling, noemen we fluorose. In sommige gevallen ontstaan er dan witte vlekjes in het glazuur, maar in ernstige gevallen kunnen er bruine verkleuringen op je glazuur ontstaan. Ook kan je glazuur er dof en krijtachtig uitzien.

Medicijnen

Bepaalde medicijnen kunnen voor vlekken of verkleuringen van je tanden zorgen. Denk hierbij aan bepaalde antibiotica en het medicijn minocycline, dat tegen acne wordt voorgeschreven, kan de zorgen voor een sterke kleurverandering bij volwassenen.

Beschadiging tand

Als gevolg van tandbederf of door een ongeval waarbij je tand beschadigd raakt, kan het levende deel van je tand (pulpa) geïnfecteerd raken. Wanneer dit weefsel afsterft, dan kan er een blauwe of een geel/grijze verkleuring ontstaan.

Leeftijd

Naarmate we ouder worden, wordt de glazuurlaag langzaam dunner en de laag tandbeen dikker. Het gevolg hiervan is dat je tanden langzaam geler worden. Ook kunnen er in de loop der jaren barstjes in je glazuur ontstaan, waardoor je tanden gevoeliger worden voor uitwendige verkleuring.

Gele tanden voorkomen?

Helemaal voorkomen is niet mogelijk. Met het ouder worden is het onvermijdelijk dat het gebit geler wordt. Echter, er zijn een aantal oorzaken waar je wel invloed op hebt.

• Drink koffie, thee, cola en rode wijn met mate.
• Poets iedere dag 2 tot 3 keer per dag je tanden. Probeer je tanden na iedere maaltijd te poetsen en gebruik ragers om de plekjes tussen je tanden schoon te maken. Zorg er wel voor dat er ongeveer 45 minuten zit tussen het eten of drinken en het poetsen.
• Ga ieder halfjaar naar de tandarts voor controle en om je gebit schoon te maken.
• Wanneer je rookt, stop dan.
• Geef geen fluortabletten aan kleine kinderen en wees bij hen ook voorzichtig met fluoride-peutertandpasta.

Bronnen: Cleveland Clinic, NVM Mondhygiënisten en allesoverhetgebit