Slaapgebrek kan grote gevolgen hebben. Om de vicieuze cirkel van slaaptekort te doorbreken nemen mensen vaak een slaapmiddel. Maar zijn slaappillen echt de oplossing?
In Nederland nemen ongeveer 750.000 mensen iedere avond een slaapmiddel tegen de slapeloosheid. Ongeveer 300.000 mensen doen dit langer dan drie maanden en zijn chronische gebruikers van slaapmiddelen. Daarmee is slapeloosheid een onderschat probleem voor de volksgezondheid.
Wat is een slaapmiddel?
Een slaapmiddel is een geneesmiddel dat slaap veroorzaakt. Je valt er makkelijker van in slaap en/of je slaapt er langer van door. In Nederland wordt als slaapmiddel vaak benzodiazepinen voorgeschreven. Deze versterken de remmende effecten van GABA. GABA is een afkorting van gamma-aminoboterzuur en is de belangrijkste ‘remmende’ neurotransmitter (boodschapperstof) in de hersenen.
Als gevolg hiervan kunnen benzodiazepinen: het bewustzijn verlagen, angst verminderen, de spierspanning verlagen en epileptische activiteit tegengaan. Logisch dat benzodiazepinen daarom worden voorgeschreven bij slaapklachten, angstklachten of epilepsie.
Sinds een aantal jaren zijn er nieuwe slaapmiddelen op de markt gekomen, die in werking wat lijken op de benzodiazepinen, maar die niet tot dezelfde familie behoren. In eerste instantie was men ervan overtuigd dat deze slaaptabletten niet verslavend zouden zijn. Echter, daar is men enigszins van teruggekomen.
Melatonine is een hormoon dat ons eigen lichaam aanmaakt en het regelt onder andere het slaap- waakritme. We maken de meeste melatonine aan voordat we gaan slapen. Er bestaat ook synthetische melatonine en dat wordt gebruikt als middel tegen jetlag, maar ook als een slaapmiddel. Echter, dit is alleen aan te bevelen als er ook echt een tekort aan de natuurlijke aanmaak van melatonine bestaat.
Melatonine is in Nederland alleen in een lage dosering zonder recept bij de drogist te koop. Echter, deze dosering heeft meestal geen tot weinig effect. Hogere doseringen zijn alleen op recept mogelijk. Het middel wordt tot nu toe alleen aanbevolen voor mensen ouder dan 55 jaar. Bij het ouder worden produceert de pijnappelklier namelijk steeds minder melatonine en het slikken van melatonine helpt dus alleen bij een tekort aan eigen melatonine.
Voordeel van een slaapmiddel
Het voordeel is simpel. Slaapmiddelen helpen om in te slapen en om langer door te slapen.
Nadelen van een slaapmiddel
Sufheid
Eén van de vervelende bijwerkingen is dat je overdag suf bent. Je kunt minder snel reageren en je minder goed concentreren. Doordat je wat suffer bent en je slechter kan concentreren neemt de kans op een ongeval, bijvoorbeeld in het verkeer of op bij het besturen van machines op je werk toe. Oudere mensen hebben meer kans om te vallen en bijvoorbeeld een heup te breken.
Verslavende werking
Aan slaapmiddelen raak je snel gewend. Als je een week lang dagelijks een slaappil inneemt dan neemt de werking ervan al af. Het gevolg is dat je steeds meer slaapmiddelen moet nemen om te kunnen slapen. Daarnaast is het grootste gevaar de verslavende werking. Na verloop van tijd heb je steeds meer nodig hebt om in slaap te komen en op een gegeven moment is slapen zonder het middel helemaal niet meer mogelijk. Wanneer je stopt met de slaapmiddelen kunnen er ernstige ontwenningsverschijnselen optreden. Dan moet je hierbij denken aan:
- Angstaanvallen.
- Tintelingen en overgevoeligheid in je ledematen.
- Hallucinaties.
- Overgevoeligheid voor geluid.
In sommige gevallen kunnen de ontwenningsverschijnselen zelfs een epileptische aanval veroorzaken.
Bij sommige slaapmiddelen treedt de verslavende werking al na 2 weken gebruik op. Doordat slapen zonder de middelen vrijwel onmogelijk is geworden zijn gebruikers vaak heel moeilijk te motiveren om deze verslaving aan te pakken. Hierdoor is het stoppen met het gebruiken van een slaapmiddel een moeizaam proces en de kans op een terugval is dan ook groot.
Verminderde kwaliteit van de slaap
Wat veel mensen niet weten is dat je van slaappillen misschien wel minder goed gaat slapen. De slaappillen van vandaag de dag zijn er meestal op gemaakt om je beter in slaap te vallen. Daardoor werken ze vaak niet langer dan 4 `a 6 uur. Het kan dan nog steeds zo zijn dat je midden in de nacht of te vroeg wakker wordt. Slaappillen verlengen slaapfase 2 (de lichte slaap), maar verkorten de diepe slaap en de REM-slaap (fase waarin je droomt). Daarom kunnen mensen die slaappillen gebruiken dromen moeilijker herinneren. Door het gebruik van slaappillen is de kwaliteit van het slapen dus minder.
Overige nadelen
- Toename van de eetlust met eventueel een gewichtstoename als gevolg.
- Slaapmiddelen kunnen klachten van slaapapneu en snurken verergeren.
- Verminderde libido.
De werkzame stof van het slaapmiddel blijft zo’n 4 tot 6 uur actief, maar net als bij het gebruik van alcohol blijven er nog lange tijd restproducten achter in het lichaam. Dit kan oplopen tot wel 4 dagen. Deze restproducten zijn verantwoordelijk voor een deel van de bijwerkingen.
Tot slot
Slaapmiddelen zijn een makkelijke en relatief goedkope kortetermijnoplossing. Toch is het maar de vraag of dit opweegt tegen de nadelen. Daarnaast is wanneer je een slaapmiddel gebruikt de oorspronkelijke oorzaak van de slapeloosheid niet weg. Het onderzoeken van de alternatieven is dan ook zeker aan te raden.
Bronnen: somnio.eu en psyquin.nl
Delen: gepubliceerd door C. van Etten. onderschreven door P.M. Mulder (arts)
Ik neem al 12 jaar Lormetazepam 1mg.Ben ik verslaafd?Waarschijnlijk wel maar ik heb voldoende slaap en voel me niet suf binst de dag en neem na 25 jaar nog steeds maar 1mg.
de dosis is niet hoog maar je bent hoogstwaarschijnlijk lichamelijk afhankelijk geworden, probeer eens 3/4 mg en bekijk of dat lukt zo ja heel langzaam afbouwen.
Sinds kort heb ik een nieuwe huisarts, zij wilde geen B2 code (zodat je niet zelf hoeft te betalen) geven voor de Flurazepam 15mg. capsules waarvan ik er 1 neem voor het slapen gaan en zelf kan ik het niet betalen dus ben genoodzaakt te stoppen.
Zij wilde het niet omdat ze het voelde als frauderen als ze het voor zou schrijven omdat ik psychisch niets mankeer.
Maar ze schreef anti-depressiva voor om te slapen, die weiger ik te slikken en als ik psychisch niets mankeer schrijf je als huisarts toch geen anti-depressiva voor?
Zal maar niet op papier zetten wat ik van haar vind, toen ik kwam voor een kennismakingsgesprek werd ik na 5 minuten de spreekkamer uitgebonjourd want mevrouw had te veel patiënten dus ze had geen tijd gehad om mijn dossier te lezen/ in te kijken.
Geachte mevrouw. Helaas moet ik zeggen dat ik een soortgelijke ervaring hebt gehad met de zoon van mijn huisarts. Deze is onlangs dokter geworden en neemt op vrijdagen de praktijk waar van zijn vader, deze is o0verigens een kundig en uiterst vriendelijke en behulpzame man, heel wat anders als zijn zoon. Ik heb dan ook duidelijk gemaakt dat ik hem ( de zoon) beslist niet meer als huisarts wilt hebben. Ik heb daarom een andere huisarts genomen, dit omdat ik zijn vader niet in problemen wou brengen. Ik wil u dan ook aanraden om een andere huisarts te nemen. Mijn ervaring is dat dit zondermeer mogelijk is.
“echte”slaapmiddelen heten verslavend te zijn en dat zal ook wel het geval zijn,maar niet-voldoende-slapen heeft ook gevolgen:
ik zal b.v. dan niet mijn auto pakken na een slechte nacht.
ben dus wel op zoek naar een alternatief middel en vraag me af waarom de reguliere medici h i e r zo weinig van weten/voorschrijven
Elfried, ooit gedacht om naar een natuurdokter te gaan met je slaapprobleem ???
Ik ben 30 jaar geleden begonnen met lexotan 6 mg,dan wat gestopt, dan stilnoct, xanax
temesta, lendormin en nu lormetazepam 2 mg, ja ik slaap 5 uur, toch al iets,
heb nu een alternatief gevonden Relax en Sleep een natuur produkt, ik neem er
1 a 2 per dag plus het slaappilletje, zodat ik dat kan afbouwen!
Mijn zus neemt al 40 jaar temesta , is rustig, slaapt , en is nu 86 jaar , RA Ra ….
Laure
Als men spreekt dat er bijwerkingen zijn bij het nemen van slaapmiddelen dan wil dat zeggen dat het de mogelijke bijwerking(en) is van de pil. Ik ben eind mei in een serieuze depressie geraakt, therapie gaan volgen, en na een dikke 3 maanden was het duidelijk dat de depressie veroorzaakt is door de bijwerkingen van Topamax en Keppra (bevestigd door een specialist (neuroloog-niet de mijne) en ook door de psychologe die me al 8jaar opvolgt toen mijn kanker er is gekomen. Deze 2 pillen verergeren bij elkaar de negatieve bijwerkingen … Bij beiden staat er dezelfde bijwerkingen vermeld. De neuroloog zei me dat ik die normaal maar één 1 jaar mocht nemen. Bij de opname PAAZ-afdeling kreeg ik van de 3de dag Lormatazepan2mg(inslaper) en Trazonal(doorslaper) en Prometazine. Ik heb bij 2 lange ziekenhuisopnames telkens Loramet gekregen en nog een andere slaappil. De ontwenning van deze beide pillen was moeilijk, ik wou er helemaal mee stoppen en dt is me ook een tijdje gelukt; Half oktober ’14 ben ik in een coma geraakt(5wkn). Bij die opname na uit de coma gekomen te zijn kreeg ik vlug weer Loramet omdat ik niet meer kon slapen. Na een lange opnamen van +- 7maanden(revalidatie tijdens opname). Ben dan terug van de Loramet beginnen stoppen maar tegelijkertijd waren de Topamax en de Keppra die me heel stilaan onderuit zijn beginnen halen en dan in einde mei terug opname op die PAAZ-afdeling. Nadat ik terug thuis was half september ben ik nu al 2weken 3/4 van de Lormetazepan. Binnen een week wordt het een halve en drie weken later als het lukt 1/4de om dan terug na 3weken totaal te stoppen. Ik moet zeggen dat ik praktisch geen bijwerkingen tijdens de dag gehad. Enkel de 1ste week begin van inname. Ik reageer stabiel op de Lormetazepan en de Tradozone (doorslaper) die ik ook nog. Het is deze laatste die ik aan het afbouwen ben. Later hoop ik nog af te bouwen met de Lormetazepan. Ik heb 2jaar geen auto gereden, heb dit vorige week even geporbeerd en dat lukte heel goed… gelukkig maar , kan terug mijn sociale contacten die verderaf zijn gaan opbouwen …Het ga jullie goed , doet me deugd dit zo eens neer te typen !!!
Wel, ik ben als uk in jappenkampen opgegroeid, (ja, de slechtste, niet die gezellige,)
toen ik uit het kamp kwam ( na vijf ellendige, gortdroge en voedselloze jaren) had ik ademnood en liep vaak heel diep te zuchten.
In die tijd was men nog niet zo ver met psychotherapie en überhaupt niet met kinder- leed.
Mijn moeder riep steeds: “niet zo zuchten”. en dat was het dan.
Onwetend van de impact die zo’n ervaring in een Kamp op een kind heeft ging ik verder door het leven en groeide op naar volwassen zijn. Mijn moeder schermde me zoveel mogelijk af van narigheden en vergat me te leren vechten tegen onrecht die andere kinderen en later volwassenen mij aandeden. Ik dacht dat iedereen van me hield totdat:
Stapte in een ellendig huwelijk en dacht dat iedereen was zoals mijn ouders: Trouw.
Na ongeveer 12 jaar zorgden huisarts, maatschappelijke werkers en leraren dat ik moest scheiden. Kreeg het volledige zorgrecht over vier kinderen. Die man mocht niet meer komen van de Rechter.
Kort en goed. De rest van het leven werd een complete chaos omdat vriendinnen van de vier jongens vonden dat ze weer naar de vader toe moesten.
Wel, ik kan me geen lange tijd bedenken dat ik in vrede geleefd heb. Alle Ooms en Tantes stierven, mijn ouders stierven en ik kraag amper tijd om op adem te komen.
Het resultaat is nu dat ik niet meer slaap. Al jaren niet meer.
Ik voel me doodmoe en reageer traag.
Ondertussen zijn er nog meer akelige dingen gebeurd, maar dat wordt helaas een heel boekwerk.
Waar het om gaat is, dat Psychologen, Psychiaters er geen raad mee weten en me steeds onverrichter zake weg sturen: “Mevrouw, er is niks mis met U”.
Tja, wat nu? Hoe krijg ik die slaap weer te pakken?
slaapmiddelen werd ik beroerd van, plantaardige troep helpt niet. Ik leef gezond wat eten betreft, drink niet en feest niet (meer). Ik ben een beetje uitgeteld, want: “Anderen hebben het nog veel erger”.
Wie ziet in dit relaas een manco of aanknopingspunt waar ik aandacht aan zou moeten geven, want op den duur raak je op jezelf ‘bedrijf s blind’.
Ik houd me aanbevolen. A.
THC olie met een beetje CBD, natuurproduct dat bij veel mensen, zoals ik, goed werkt. Slaapmedicatie afgebouwd!
Ga naar Eleos, beste psychologen die er zijn!
Ik denk dat u iemand moet vinden die de tijd neemt naar u te luisteren en probeert u te begrijpen en aan te voelen. Misschien kunt u met zo iemand een band opbouwen en geregeld praten en misschien iets doen waar u van kunt genieten.
Ik weet niet of het nog zin heeft op bovenstaande reacties te reageren, maar een vrindin van mij (ik 70 jaar, zij 73 jaar) gebruikt al jaren Mirtazapine (1 tablet elke avond) en voor haar is het een fantastische oplossing voor zowel slaap als rustig overdag. Omdat ik ook aan slapeloosheid lijd schreeft mijn huisarts toevallig ook 1/2 Mirtazapine voor. Hij zei dat dit weliswaar een anti depressiva is, maar dat het als slaapmiddel in elk geval niet verslavend werkt en zorgt voor rust in je hoofd. Wilde mij namelijk geen standaard slaapmiddel voorschrijven juist ivm verslavende werking (dit als reactie op een hiervoor genoemde ervaring). Het werkt prima, maar zorgt ervoor dat je tot 12 uur de volgende dag suf bent. Zelfs bij 1/4 tablet in mijn geval. Mijn vriendin is wel minstens 10 kilo zwaarder, vandaar dat zij misschien geen last heeft van genoemde sufheid. Momenteel ben ik weer met oordopjes (Ohropax) in de weer. Voor mij even voldoende. Ik hou de Mirtazapine voor noodgevallen bij de hand.
@Elfried, Je kan een hoop bereiken met de juiste voeding -suiker vermijden – , wat vitaminen, mineralen en andere stoffen die je lichaam nodig heeft om de juiste neurotransmitters aan te maken. Zo zijn bijvoorbeeld magnesium, vitamine D en B, bepaalde vetzuren, aminozuren als tryptofaan nodig om beter in je vel te zitten en beter te slapen. Ook zijn er aanvullende middelen als 5htp. Slaap tegenwoordig stukken beter door dit soort maatregelen en middelen.
Ik ben een vrouw van 80 jaar en van af mijn 30 ste heb ik last van slapeloosheid..
Allerlei middeltjes geprobeerd maar hielpen eigenlijk niet.
Nu krijg ik van de huisarts temazepam. Dat helpt prima . Daar slaap ik 4 a 5 uur op.
Doezel dan nog een uurtje na en ben meestal om 7 uur klaar voor de nieuwe dag.
Geen problemen of dufheid overdag. Mijn arts wil eigenlijk wel dat ik het afbouw, maar ,door verschillende problemen, zie ik dat nog niet zitten.
Nu ben ik tenminste ’s morgens uitgerust.
Hallo, ben 70 jaar en zeker al een tiental jaar aan de slaappillen (Loramet 1 mg). door allerlei omstandigheden : faillissement, scheiding, uit het huis gezet, problemen met de kinderen kon ik de slaap niet meer vatten . Wekenlang dronk ik’s avonds alkohol, dat hielp me in slaap te vallen , maar werd ’s nachts wakker met zware hartkloppingen . Mijn dokter raadde me Loramet aan Met waarschuwing van verslaving . Ik werd er rustig en dom van in mijn hoofd en al mijn zorgen verwaterden … Gevolg :’smorgens fris uitgeslapen en ik kon weer functioneren . Voor mij is dit zalig, heilig, noodzakelijk . Waarschijnlijk ben ik verslaafd , so what ??? Ik ben ook verdikt en heb soms geheugenverlies, so what??
Ik slaap als een roos en ontwaak als een kind Zo kan ik mijn zorgen aan . Soms maakt mijn huisdokter een opmerking over het langejaren gebruik , maar ik kan hem overtuigen dat het voor mij een ultiem redmiddel is .
Ook ik heb al jaren slaapproblemen en heb aan een paar uur slaap genoeg en kan de dag voor mij beginnen. Ik mag 1x per week een slaappil,temazepam 10 mg.Ik slaap een tijdje goed en dan ben ik weer een tijd onrustig,wisselend dus. Ik gebruik ook af en toe droomsap. Ook hier kan ik wisselend goed op slapen. Al en al sprokkel ik mijn uurtjes bij elkaar. Doorslapen….ik zou niet weten hoe dat voelt.
Ik vind het persoonlijk rotzooi, slaapmiddelen, ik heb tijdelijk 1/2 tabletje genomen, ik was suf de volgende dag, verder werd ik soms om 5 uur wakker en ging naar eten zoeken, soms kreeg ik ook rare denkbeelden, ik ben er mee gestopt, ik slik nu valeriaandragees, 1 of 2 per keer, helpt prima, ook niet te laat koffie drinken in de avond, dat helpt ook, ik kom wel aan 6 tot 8 uur slaap per nacht, en is het is een enkele nacht wat minder, dan heb je nog niet direct een slaapprobleem, ik ben 56 jaar en echt sportief, fitness en fiets zeer regelmatig en ik heb een hoog sex libido, ook door gezond te eten, dus het ligt ook aan jezelf, maar voor mij geen slaappillen meer, mensen zoek een alternatief en laat die rotzooi gewoon staan, succes en een leuk weekend.