Slecht slapen door ademstilstand

Ben je snel vermoeid, voel je je niet lekker. Ben je daarnaast ook snel prikkelbaar? Dan kunnen dit weleens de voortekenen van slaapapneu zijn. Wat is slaapapneu eigenlijk precies, en wat kun je eraan doen?

Wat is slaapapneu?

Bij slaapapneu stokt de ademhaling, tijdens het slapen, voor ongeveer 10 seconden. Tijdens een apneu komt er geen lucht in of uit de longen, waardoor er een tekort aan zuurstof en een overschot aan CO2 in het bloed ontstaat. Als het zuurstofniveau te ver daalt en het CO2 niveau te veel stijgt, worden de hersenen gestimuleerd en wordt iemand even wakker om adem te halen. Dit is het overlevingsmechanisme van ons lichaam. Maar doordat iemand iedere keer even kort wakker wordt, krijgt hij of zij onvoldoende nachtrust. Want het natuurlijk slaap-waak ritme wordt verstoord. Hij of zij krijgt dan te weinig diepe slaap.

Slaapapneu is een ernstige aandoening die kan leiden tot een aantal gezondheidsproblemen zoals: hoge bloeddruk, beroerte, hartaanval, impotentie en slaperigheid overdag. Het opvallende is dat iemand meestal overdag de kenmerken van slaapapneu ervaart. Hoewel mensen met slaapapneu steeds wakker worden om adem te halen, merken ze daar zelf niet veel van, omdat ze gelijk weer inslapen. Vaak wordt slaapapneu dan ook opgemerkt door de partner.

Hoe herken je slaapapneu?

Vaak heb je dus zelf niet in de gaten dat je slaapapneu hebt. Het kan wel zo zijn dat je merkt dat je wat onrustig slaapt en dat je vaak even wakker wordt. Maar veelal ervaar je overdag dat je bijvoorbeeld heel moe en slaperig bent. Maar je kunt ook last krijgen van hoofdpijn, concentratieproblemen, vergeetachtigheid en prikkelbaar zijn. ’s Nachts merkt je partner het vaak doordat je snurkt.

Soorten slaapapneu

Er bestaan verschillende soorten slaapapneu. De Obstructieve Slaap Apneu (OSA) en de Centrale Slaap Apneu (CSA).

• Obstructief slaapapneu-syndroom (OSAS)
  Obstructieve Slaap Apneu komt het meest voor. De oorzaak van de ademhalingsstoring ligt hier in de obstructie van de luchtwegen. Tijdens het slapen ontspannen de spieren zich volledig, waardoor de tong of het zachte weefsel in de keelholte de luchtwegen blokkeert.
• Centraal Slaapapneu-syndroom (CSAS)
  Centrale slaap Apneu treedt op wanneer de hersenen niet of onvoldoende signalen sturen naar de ademhalingsspieren om te ademen. Daardoor heb je geen ademhalingsbewegingen. De keelholte is hierbij normaal doorgankelijk voor lucht. Gelukkig komt deze soort niet vaak voor en wanneer het voor komt dan meestal bij jonge kinderen of bij volwassenen met hart- en vaatziekten of met aangeboren ziekten. Het kan ook veroorzaakt worden door bepaalde medicijnen en bij verblijf op grote hoogte.

Gevolgen van slaapapneu

Als iemand onvoldoende slaap krijgt heeft dit gevolgen. Ook een tekort aan zuurstof in het bloed tijdens de slaap, veroorzaakt problemen omdat zuurstof nodig is voor de organen en voor lichamelijke processen. Mensen die last hebben van slaapapneu hebben een verhoogde kans op:

• Ongelukken door vermoeidheid/concentratiegebrek.
• Hartritmestoornissen.
• Diabetes.
• Schildklierproblemen.
• Hoge bloeddruk.
• Hart- en vaatziekten zoals een hartinfarct, herseninfarct en hersenbloeding.
• Depressies.
• Problemen met werk, relatie en gezin.
• Erectieproblemen.
• Verminderd libido.
• Glaucoom (ziekte van de oogzenuw).

Diagnose stellen

Wanneer je denkt dat je slaapapneu hebt, dan is het mogelijk om een doorverwijzing van je huisarts te krijgen voor een bezoek aan een slaaplaboratorium waar ze de diagnose kunnen stellen. Het kan zo zijn dat je daar een nacht moet blijven slapen, zodat ze meetapparatuur op je kunnen aansluiten. In sommige gevallen filmen ze je ook terwijl je slaapt.

Een andere mogelijkheid is dat ze je voorzien van bedrading die de hersenactiviteit en slaap meten, welke in een registratiekastje worden opgeslagen. Na een nacht slapen met deze apparatuur, bekijkt de arts de volgende dag de geregistreerde gegevens.

Is slaapapneu te behandelen?

In eerste instantie kun je een paar aanpassing in je manier van leven doorvoeren. Er is een direct verband tussen het gebruik van alcohol en slaapapneu. Beperk alcoholgebruik daarom tot 1 of 2 glazen, en drink een uur voor het slapen gaan helemaal niet meer.

Roken heeft natuurlijk geen enkel positief gezondheidseffect, maar door de regelmatige prikkeling van het neus- en keelslijmvlies wordt het zwellen ervan bevordert en daarmee ook het snurken. Er blijken geen verdere indicaties te zijn die aantonen dat roken daarnaast een bijdrage levert aan het ontstaan van slaapapneu.

Daarnaast is het zo dat mensen met fors overgewicht vaak slaapapneu hebben wat soms verdwijnt als ze afvallen. Ook slaap- en kalmeringsmiddelen maken apneu alleen maar erger, dus gebruik deze liever niet.

Bij ernstige slaapapneu kan een neusmasker genaamd CPAP uitkomst bieden. CPAP staat voor Continuous Positive Airway Pressure. Zo’n CPAP bestaat uit een masker dat je ’s nachts draagt. Naast CPAP bestaan er ook nog APAP ( Auto Positive Airway Pressure) en VPAP/BiPAP (Various of Bilevel Positive Airway Pressure) als middelen die uitkomst kunnen bieden. Een andere optie is een beugel die de onderkaak naar voren houdt, waardoor de keelholte open blijft. Helpt dit geen van beiden, dan zijn er nog verschillende operatieve ingrepen mogelijk, maar deze hebben niet altijd succes.

Bronnen: Slaapinfo.nl, KNO,nl en apneuvereniging.nl