Wat je ogen vertellen over je gezondheid

Of je ogen nu bruin, groen of blauw zijn, ze vertellen veel over je gezondheid en eventuele gezondheidsproblemen. Zo zijn verschillende ziekten, zoals diabetes en hartproblemen, te herkennen aan de conditie van je ogen. Wat vertellen je ogen over je gezondheid?

Ogen laten testen

Door je ogen te laten testen kan men niet alleen bepalen of je wellicht een bril nodig hebt. Oogartsen kunnen ook medische aandoeningen ontdekken zoals staar, glaucoom of dat je een groter risico loopt op het krijgen van hart- en vaatziekten, een leveraandoening of diabetes.

Door je ogen te laten testen kunnen de eerste tekenen worden opgemerkt, nog voordat de symptomen verschijnen. Dus wat vertellen onze ogen dan precies?

Geel oogwit

Oogwit dat geel kleurt, kan een teken zijn van een slechtwerkende lever. Dit kan ontstaan bij pasgeboren baby’s bij wie de lever onvolgroeid is, en bij volwassenen die een aandoening hebben aan de lever, galblaas of galwegen. Dit komt regelmatig voor bij hepatitis. De reden waarom het oogwit geel kleurt, is bilirubine. Bilirubine ontstaat bij de afbraak van rode bloedlichaampjes uit de rode bloedkleurstof ‘hemoglobine’. Bilirubine wordt vanuit het bloed opgenomen in de lever.

Pupillen met verschillende vorm

Normaal gesproken heeft een mens pupillen die symmetrisch staan, dezelfde vorm hebben en op dezelfde manier reageren wanneer ze worden blootgesteld aan zonlicht. Wanneer het verschil groter is dan 0,4 mm, dan spreekt met van anisocorie. Meestal is anisocorie totaal onschuldig, maar er kan er een onderliggend medisch probleem zijn. Volgens oogartsen kan een verschil in grootte betekenen dat een iemand dan meer kans heeft op een hartaanval, hersenbloeding of hersentumor.

Droge ogen

Mensen die pijnlijke en droge ogen hebben, kunnen hier erg veel last van hebben. De oorzaak kan liggen in het dagelijks uren naar een beeldscherm kijken, of dat je te weinig traanvocht aanmaakt. Echter, wanneer je ogen altijd droog en overgevoelig voor licht zijn, dan kan dat wijzen op een aandoening van het immuunsysteem, het syndroom van Sjögren. Het syndroom van Sjögren is een auto-immuunziekte waarbij vooral de traan- en speekselklieren ontstoken raken. Hierdoor ontstaan droge ogen en een droge mond, maar ook kan iemand last krijgen van vermoeidheid en gewrichtsklachten. De aandoening treft vooral vrouwen ouder dan 40 met een auto-immuunziekten, zoals reumatoïde artritis of lupus.

Troebele ogen

Wanneer je zicht belemmerd wordt door een vertroebelde ooglens, dan kun je staar hebben. Staar komt vooral voor bij ouderen boven de 55 jaar, en is wereldwijd een veelvoorkomende en belangrijke oorzaak van slechtziendheid. Het kan ook bij jongere mensen voorkomen, dan wordt het meestal veroorzaakt als bijwerking van diabetes, tumoren en bepaalde medicijnen.

Dubbelzien

Normaliter zien we scherp. Wanneer je plotseling minder of dubbel gaat zien, dan kan dat worden veroorzaakt door een ernstige medische aandoening. Het kan namelijk een teken zijn dat je een beroerte hebt gehad. Te veel alcohol drinken en het gebruik van bepaalde medicijnen of drugs, kunnen ook tijdelijk dubbelzien tot gevolg hebben.

Hangende oogleden

Hangende oogleden komen vaak voor en heeft in de meeste gevallen te maken met het natuurlijke ouderdomsproces. De huid wordt minder elastisch en de spieren verslappen. Maar in uitzonderlijke gevallen kan het komen door een ooggezwel, hersentumor of de spierziekte myasthenia gravis. Myasthenia gravis is een zeer zeldzame auto-immuunziekte waarbij de spieren steeds zwakker worden.

Jeukende ogen

De meest voorkomende oorzaak van jeukende ogen is een allergische reactie. Maar het kan ook een gevolg zijn van een ontsteking of irritatie. Ook stress zou een rol kunnen spelen. Als je oog en oogleden gezwollen zijn en pijnlijk aanvoelen, kan dit een teken zijn dat je te weinig slaapt.

Tranende ogen

Tranende ogen kunnen wijzen op een infectie. Wanneer het oogvocht plakkerig is, heb je waarschijnlijk een bacteriële infectie opgelopen. Andere oorzaken van tranende ogen zijn: een functiestoornis van de traanpomp of een afwijking, zoals een verstopping of een vernauwing, van het afvoersysteem van het traanvocht.

Bloeddoorlopen ogen

Er zijn veel mogelijke oorzaken van een rood oog of van rode ogen. Soms is er niets aan de hand, maar het kan ook zijn dat (direct) medisch ingrijpen nodig is. Een mogelijke oorzaak van een gesprongen adertje is namelijk een hoge bloeddruk. Van een hoge bloeddruk merk je meestal niets, maar ondertussen richt het wel schade aan. Alleen bij extreem hoge bloeddruk kun je last krijgen van rode ogen.

Grijze rand

Een grijze rand om het hoornvlies, ook wel ‘arcus senilis’ genoemd, wordt in verband gebracht met een hoge cholesterol en een hoog aantal vetzuren in het bloed. Een aanpassing in je voeding zou een oplossing kunnen zijn.

Branderige ogen

Wanneer je ogen branderig en geïrriteerd aanvoelen, dan kan dat een gevolg zijn van droge ogen. Maar branderige ogen kunnen ook veroorzaakt worden door de overgang of door diabetes.

Uitpuilende ogen

Sommige mensen hebben van nature wat uitpuilende ogen. Dit is dit te wijten aan verschillen in onze anatomie. Anderen kunnen deze aandoeningen in de loop van de tijd ontwikkelen. Als een persoon plotseling proptosis ontwikkelt, en dan in het bijzonder aan één oog, dan wordt dit beschouwd als een zeer ernstig probleem. Het kan ook komen door een schildklierziekte, zoals de ziekte van Graves. Hierbij is het niveau van het schildklierhormoon niet normaal en kan het weefsel rondom de ogen opzwellen, waardoor het oog lijkt uit te puilen.

Tot slot

Gelukkig zijn de meeste oogproblemen onschuldig. Echter, in een aantal gevallen moet je de symptomen niet negeren. Wanneer je oogprobleem je ongerust maakt, ga dan naar je huisarts. Deze kan je wellicht direct helpen of doorverwijzen naar een oogarts. Want soms kan een oogaandoening die niet snel behandeld wordt onomkeerbare schade aanrichten.

Bronnen: oogziekenhuiszonnestraal.nl en overogen.nl