Galstenen, kun je ze voorkomen?

Galstenen, kun je ze voorkomen?

Meestal zijn galstenen onschuldig en veroorzaken ze geen klachten. Hierdoor weten veel mensen niet dat ze galstenen hebben. Pas wanneer galstenen vast komen te zitten in de galwegen, veroorzaken ze galkolieken. Dit is een zeer hevige pijn, voornamelijk in de bovenbuik. Maar kun je galstenen voorkomen?

Wat zijn galstenen?

De galblaas is een peervormig orgaan in de bovenbuik, dat net tegen de onderkant van de lever ligt. Ze fungeert als opslagplaats voor de gal die de lever produceert. Galvloeistof is een vrij dikke, geelgroene vloeistof. Een volwassene produceert dagelijks, ongeveer tussen de 500 en 800 milliliter galvloeistof.

De stof bestaat hoofdzakelijk uit: water, galzouten, de kleurstof bilirubine en cholesterol. Ons lichaam heeft gal nodig om vetten en andere voedingsstoffen te verteren. Soms vormen er zich harde steentjes in de galblaas of in de galwegen. Deze harde steentjes kunnen wel tot 2,5 centimeter groot worden. Galstenen ontstaan in de meeste gevallen in de galblaas, waar de galvloeistof soms langere tijd ‘stilstaat’. Hierdoor kan het dan gemakkelijker indikken. Echter, galstenen kunnen ook ontstaan in de galwegen.

Er bestaan 2 soorten galstenen: cholesterolgalstenen en bilirubinepigmentstenen. Cholesterolgalstenen bestaan voor een groot deel uit cholesterol, terwijl bilirubinepigmentstenen vooral uit bilirubine bestaan. De meeste galstenen die ontstaan zijn cholesterolstenen.

Mogelijke oorzaken

Tot op de dag van vandaag is het nog onduidelijk hoe galstenen precies ontstaan. Maar er zijn wel factoren die te maken hebben met het ontstaan ervan:

  • Galstenen komen voornamelijk voor bij mensen tussen de 30 en 55 jaar.
  • Galstenen die bestaan uit cholesterol komen vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.
  • Het risico op galstenen neemt toe met de leeftijd.
  • Erfelijkheid kan een rol spelen.

De volgende factoren zouden de ontwikkeling van galstenen bevorderen:

  • Overgewicht.
  • Diabetes.
  • Een traag werkende schildklier.
  • Het gebruik van bepaalde geneesmiddelen kan het ontstaan van galstenen beïnvloeden.

Mogelijke klachten bij galstenen

  • Heftige buikpijn
    Hevige pijn rechtsboven in de buik. De pijn komt in aanvallen, wat duidt op galsteenkolieken. Doordat er een galsteen vastgeklemd zit in de uitgang van de galblaas, is de uitgang afgesloten. Vaak straalt de pijn uit naar de rug. Dit kan gepaard gaan met misselijkheid en/of braken. Vaak heeft iemand dan een enorme drang om te bewegen. De pijn kan vanzelf ophouden wanneer het steentje weer losraakt en in een wijder gedeelte of in de darm terechtkomt, of wanneer de galblaas te moe is om nog verder te persen.
  • Ontkleurde ontlasting
    Galvloeistof zorgt voor de bruine kleur van de ontlasting. Wanneer de galvloeistof niet goed doorstroomt, dan verliest de ontlasting zijn bruine kleur en wordt vervolgens beige. Een ontkleurde ontlasting kan dus een gevolg van galstenen zijn.
  • Geelzucht
    Wanner er een galsteen klem zit in de hoofdgalweg, dan kan de door de lever gemaakte gal nergens meer heen. De galvloeistof hoopt zich dan op in de lever. Daardoor kan galkleurstof in het bloed terecht komen. Dit is dan te herkennen aan een gele huid en oogwit. Tevens kleurt de urine dan donker.
  • Overig
    Ook wat meer vage klachten komen voor. Aanvallen van vage pijn, misselijkheid en een naar gevoel in de (rechter)bovenbuik, vooral na het eten van vet, ei of chocola. Maar ook na het eten van bepaalde groenten, zoals koolsoorten.

Mogelijke complicaties

  • De galblaas of galwegen kunnen opzwellen of ontsteken. Het risico dat de galblaas scheurt met een buikvliesontsteking tot gevolg, is dan mogelijk.
  • Ook de alvleesklier kan ontsteken als de galweg verstopt is bij de monding in de darm. De galwegen en de alvleesklier komen op dezelfde plaats in de darm uit. Op zo’n moment spreekt men van een acute alvleesklierontsteking of pancreatitis. Dit is serieus en kan levensbedreigend zijn.
  • Een chronische ontsteking van de galblaas tast de werking ervan aan. In uitzonderlijke gevallen ontstaat galblaaskanker.

Kun je galstenen voorkomen?

Een gezonde levensstijl, kan helpen om de ontwikkeling van galstenen te voorkomen:

  • Beperk het verbruik van verzadigde vetten.
  • Eet gezond en vezelrijk.
  • Eet veel groenten, fruit en volle graanproducten.
  • Drink tussen de 1,5 en 2 liter per dag.
  • Beperk de inname van alcohol.
  • Zorg voor voldoende lichaamsbeweging.
  • Daarnaast helpt een gezond gewicht ook om galstenen te vermijden. Ben je te zwaar? Zorg er dan voor dat je geleidelijk afvalt. Door te snel gewicht te verliezen vergroot je de kans op galstenen.

Behandeling van galstenen

Wanneer je last hebt van galstenen, dan worden deze altijd verwijderd. Wanneer iemand geen last heeft, maar de galstenen worden bij toeval ontdekt, ook dan worden ze verwijderd. Dit om eventuele problemen te voorkomen. Werd er vroeger nog gekozen om galstenen te vergruizen, zo wordt er vandaag de dag gekozen voor het verwijderen van de galblaas. Deze kan verwijderd worden via een kijkoperatie (laparoscopie) of via een buikoperatie.

Wanneer een operatie niet wenselijk of mogelijk is, kan er worden gekozen voor een ERCP. Galstenen die in de galwegen zitten kunnen soms via de darm verwijderd worden met een kijkonderzoek: Endoscopische Retrograde Cholangio- en Pancreaticografie.

Bij pijnaanvallen door galstenen kunnen pijnstillers helpen om de pijn te verlichten. In enkele gevallen schrijft de arts medicijnen voor als behandeling van de galstenen zelf. Er zijn medicijnen die kleine galstenen kunnen laten oplossen. Deze medicijnen werken echter niet bij alle mensen. Ook kunnen na deze behandeling weer nieuwe galstenen ontstaan. De behandeling is daardoor minder effectief dan een operatie.

 

Bronnen: mlds.nl en radboudumc.nl

Delen:  
4 reacties op “Galstenen, kun je ze voorkomen?
  1. Ik heb dezelfde klachten dan galstenen. Dmv een echo zijn er poliepen in de galblaas ontdekt. Wat kan men hier aan doen?

    Geschreven door Nicole op
  2. Mijn. galblaas is verwijderd toen ik 28jaar was in 1962. Ik leef nog steeds en ben gek op roomboter, slagroom, spek etc.
    Probeer wel het een beetje binnen de perken te houden. Geen dieet dus.

    Geschreven door Emselina op
  3. Ik heb al 30 jaar galstenen, men wilde opereren maar daar kwam iets tussen, een open hartoperatie, daarna weinig last gehad, alleen pijn bij teveel vet of en dat zeker bij chocolade.
    Omdat ik diabeet ben komt dit goed uit. Is gelijk een waarschuwing.

    Geschreven door JanChik op
  4. Vet is niet het hele probleem. Wel belangrijk om evenwichtig te eten. Voldoende magnesium gebruiken. Vitamine C, omega 3, taurine en lecithine schijnen ook belangrijk te zijn bij dit soort klachten. Misschien nog andere stoffen. Groene thee zou gunstig kunnen werken. Verder zijn er natuurlijke middelen om galstenen kwijt te raken. Bij diabetes de onderliggende insulineresistentie aanpakken met voeding en supplementen. Insulineresistentie schijnt ook een risicofactor te zijn voor galstenen.

    Geschreven door Anoniem op

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

*

Blijf op de hoogte met onze wekelijkse nieuwsbrief