Niezen, het is een reflex op een bepaalde prikkel in je neus. We niezen allemaal wel eens. Maar wanneer je heel vaak niest, wat is er dan aan de hand? Wat zijn mogelijke oorzaken van vaak niezen?
Wat is niezen?
Niezen is een reflex vanuit je lichaam een stofje uit je neus te werken. Wanneer er in het slijmvlies van je neus of longen een stofje zit dat daar niet thuishoort, dan zorgt de reflex ervoor dat je eerst heel veel lucht inademt. Hierna spannen je buikspieren en je middenrif aan terwijl je de lucht vasthoudt in je longen. Vervolgens trekken je uitademingsspieren krachtig samen en blaas je met hoge snelheid alle lucht door je neus eruit. Dit kan wel een snelheid hebben tot 165 km per uur en hiermee reinig je dus je neus en je longen.
Oorzaken van vaak niezen
De reden dat we een keer moeten niezen is dus omdat er een stofje in de neus of longen terecht is gekomen dat eruit moet. Echter, wat zijn oorzaken van vaak niezen?
Huisstofmijt
In ieder huis leven huisstofmijten. Deze microscopisch kleine beestjes zijn niet met het blote oog waarneembaar en voeden zich met huidschilfers van mensen en dieren. Bij voorkeur leven ze op donkere plekken met een luchtvochtigheid van 65 tot 80% en een temperatuur van ongeveer 25 graden. Denk hierbij aan plekken zoals je: matras, hoofdkussen, knuffels, tapijt, bank en gordijnen. Wanneer je echter last hebt van een huisstofmijtallergie dan kan dit onder andere veelvuldig niezen veroorzaken.
Gras, bomen en andere planten
Wanneer stuifmeel dat afkomstig is van grassen, bomen of planten in contact komt met de slijmvliezen van de neus en ogen dan kan het lichaam dat als schadelijk zien. Op dat moment zal het lichaam antistoffen aanmaken, waarbij er een allergische reactie ontstaat. Een veel voorkomende klacht is dan ook vaak niezen. Wat veel mensen niet weten is dat je ook hooikoorts kunt hebben op binnenplanten. Denk hierbij aan de: ficus, palmlelies, madeliefjes en zonnebloem. Voor mensen men hooikoorts kunnen deze planten en bloemen ook voor een allergische reactie zorgen.
Alcohol
Heb jij last van niezen na het drinken van alcoholische drankjes? Dan kun je last hebben van een alcoholintolerantie. Hierbij krijg je dan een soort van allergische reactie, waardoor je kunt gaan niezen. Naast niezen kun je ook last krijgen van tranende ogen en een verstopte neus.
Neusspray
Wanneer je gebruik maakt van een neusspray ter verlichting van een verstopte neus, dan kan dit veelvuldig niezen veroorzaken. Een neusspray met xylometazoline. Eén van de bijwerking van deze stof is een lichte irritatie in neus en keel en niezen. Daarbij is het verstandig om dit product niet langer dan 7 dagen te gebruiken, omdat anders het neusslijmvlies beschadigd kan raken en de neus nog meer verstopt raakt.
Licht
Sommige mensen zijn extra gevoelig en gaan bij kleine irritaties van het oog wanneer er plotseling in fel licht wordt gekeken, zoals de zon. Dit staat ook bekend als de photic sneeze reflex, de optische niesreflex of de licht-nies-reflex. Wat de exacte oorzaak hiervan is, is nog onduidelijk.
Volle maag
Naast het kijken in bijvoorbeeld zonlicht lijkt ook een volle maag een oorzaak te kunnen zijn van vaak niezen. Dit kennen we als “snatiation”. Deze term verwijst naar een medische aandoening die oorspronkelijk “maagniesreflex” werd genoemd, en die wordt gekenmerkt door oncontroleerbare uitbarstingen van niezen veroorzaakt door een volle maag, meestal direct na een grote maaltijd. Het soort voedsel dat wordt geconsumeerd lijkt geen invloed te hebben op het voorkomen ervan.
Voedselallergie
Soms kan iemand niezen als hij voedsel eet waar hij/zij bijzonder gevoelig of allergisch voor is. Naast niezen kan iemand dan ook last krijgen van jeukende ogen of een milde huiduitslag. In ernstige gevallen kan een persoon een ernstige allergische reactie krijgen, bekend als anafylaxie, die extreme zwelling en ademhalingsmoeilijkheden veroorzaakt. Enkele van de meest voorkomende voedingsmiddelen die allergieën kunnen veroorzaken zijn melk, eieren, pinda’s, soja en noten.
Epileren
Ook het epileren van je wenkbrauwen kan een niesaanval veroorzaken. Hierbij kun je de drielingzenuw activeren. De drielingzenuw is de zenuw die een signaal afgeeft aan het reflexcentrum in je hersenen. Als gevolg trekken je ribbenkast en longen samen en wordt lucht met kracht naar buiten geperst, waardoor je gaat niezen.
Douchen
Er zijn ook mensen die tijdens het douchen last krijgen van een niesaanval. Door het douchen kunnen er stuifmeeldeeltjes die op je huid of haar zitten loskomen en in je neus terechtkomen. Hierdoor kunnen sommige mensen een niesaanval krijgen.
Overige oorzaken
Natuurlijk kun je ook vaak niezen door een verkoudheid of de griep. Maar ook rook, stof, luchtvervuiling, bepaalde medicijnen en sterke kruiden kunnen vaak niezen veroorzaken. Net als het op spuiten van parfum of het inademen van koude lucht.
Wanneer naar je huisarts?
Niezen op zich kan geen kwaad. Echter, wanneer het veelvuldige niezen je leven op een negatieve manier beïnvloedt, maar dan een afspraak met je huisarts. Hij/zij zal dan kijken wat de oorzaak is, zodat die aangepakt kan worden.
Bronnen: Medical News Today, Rijnstate, Medlineplus en Healthline
Delen:
gepubliceerd door C. van Etten.
