Is het verkoudheid of griep?

Het lijkt erop dat we ieder jaar een griepgolf hebben. Maar wanneer ben je nu verkouden en wanneer heb je de griep? Dat is niet altijd even gemakkelijk vast te stellen. Want je neus zit dicht, je keel is kriebelig en je hoofd bonst. De symptomen kunnen overlappen. Hierbij een paar eenvoudige richtlijnen om dit verschil tussen de twee vast te stellen, en wat je moet doen bij deze infecties.

Wat is een verkoudheid?

Verkoudheid (Acute Virale Nasofaryngitis) is een ontsteking van het slijmvlies in de neus, de bijholten en de keel en die wordt meestal veroorzaakt door het rhinovirus of het coronavirus. De meeste virussen die verkoudheid veroorzaken vertoeven het beste in een omgeving met een lage vochtigheid, wat de reden kan zijn dat een verkoudheid het meest voorkomt in het najaar en de winter. Maar ondanks dat kan je een verkoudheid gedurende het hele jaar oplopen. Een verkoudheid is de meest voorkomende infectie bij mensen. Kinderen kunnen soms wel 12 keer per jaar verkouden zijn, en volwassen zo’n 2 tot 4 keer per jaar. Een verkoudheid begint vaak met keelpijn, gevolgd door hoofdpijn, spierpijn en een loopneus. Een verkoudheid gaat vaak na 1 tot 3 weken vanzelf over. Bij kinderen kan het wat langer duren.

In tegenstelling tot griep, zijn de symptomen bij een verkoudheid redelijk mild en zorgen zelden voor ernstige gezondheidsklachten. De symptomen van verkoudheid kunnen zijn:

• Loopneus
• Verstopte neus waardoor verminderde reuk
• Keelpijn
• Niezen
• Lichte temperatuursverhoging
• Hoesten
• Hoofdpijn en een drukkend gevoel op de kaken
• Lichte vermoeidheid
• Tranende ogen
• Oorpijn.

Meestal is er geen hoge koorts, maximaal 38,5° Celsius, behalve bij kleine kinderen. Wanneer de verschijnselen van een verkoudheid na 10 dagen nog niet weg zijn, dan is er waarschijnlijk iets anders aan de hand, zoals een kaakholteontsteking of een allergie.

Wat is een griep?

Griep (Influenzavirus) is een andere aandoening van de luchtwegen en wordt veroorzaakt door Influenza A en B virussen. Deze virussen verschillen van jaar tot jaar waardoor er geen standaard vaccin voor bestaat. Griep begint vaak heel plotseling met koude rillingen, koorts, hoofdpijn en spierpijn. Kenmerkend is dat de koorts binnen 12 uur kan oplopen tot wel 39 °C of hoger die dan aan kan houden van 3 tot 5 dagen. Griep komt het meest voor in het najaar met een uitschieter in de wintermaanden. Volledig herstel duurt 1 tot 3 weken.

De symptomen van griep lijken erg op die bij verkoudheid:

• Droge hoest
• Koorts
• Koude rillingen
• Keelpijn
• Loopneus
• Langere tijd last hebben van zware vermoeidheid. Vaak gaat de vermoeidheid ook samen met het niet goed slapen
• Slechte eetlust
• Snel buiten adem zijn
• Hoofdpijn
• Pijnlijke, stijve ledematen
• Spierpijn.

Hoe krijg je een verkoudheid of een griep?

Verkoudheidsvirussen verspreiden zich gemakkelijk via vochtdruppeltjes in de uitgeademde lucht die door anderen weer worden ingeademd. Dit kan natuurlijk gemakkelijk gebeuren wanneer mensen dicht op elkaar zitten in bijvoorbeeld in de bus, tram of trein, op kantoor, op school of in een kinderdagverblijf.

Maar je kunt ook ziek worden door het aanraken van een oppervlak, zoals een deurknop, dat kort daarvoor is aangeraakt door iemand die besmet is met een virus en als je daarna je neus, mond of je ogen aanraakt. Iemand met een verkoudheid is besmettelijk vanaf het moment dat de eerste klachten ontstaan. De incubatietijd (periode tussen de infectie en dat iemand ziek wordt) is 2 tot 3 dagen.

Er is geen wetenschappelijk bewijs dat kouvatten een verkoudheid veroorzaakt. Je weerstand kan door hierdoor wel afnemen, waardoor je wat gevoeliger wordt voor het verkoudheidsvirus.

Wat helpt bij griep en verkoudheid?

Wat bij zowel een verkoudheid als de griep helpt is om voldoende rust te nemen. In principe is het niet nodig om medicijnen in te nemen tegen verkoudheid. Wel zijn er middelen om bepaalde symptomen van een verkoudheid te verminderen. Als je neus verstopt is, kunnen neusdruppels met zout water soms wat verlichting geven.

Voor de griep kun je eventueel een griepprik halen als je tot de risicogroep (diabetici, zwakke weerstand door ziekte, ouderen) behoort. Een andere tip bij griep en verkoudheid is om voldoende te drinken; veel water, thee en vruchtensap. En middelen als hoestdrank, pijnstiller en producten voor het stomen kunnen de klachten wat verzachten.

Neem contact op met je huisarts als de verkoudheid of griep langer dan twee weken duurt. En heb je langer dan vijf dagen koorts of komt de koorts weer terug nadat deze is weggeweest? Dan is het ook verstandig om even contact op te nemen met je huisarts.

Wat moet je niet doen als je verkouden bent?

Antibiotica helpen niet bij een verkoudheid. Antibiotica werken namelijk alleen tegen bacteriën en niet tegen virussen. Ook als het snot geelgroen wordt, is het meestal niet nodig om antibiotica te gaan gebruiken. Alleen bij langdurig hoge koorts (die langer aanhoudt dan drie dagen), ernstige benauwdheid of sufheid of als de verkoudheid langer dan 10 dagen duurt, is het verstandig contact op te nemen met je huisarts.

Voor wie kan griep ernstige gevolgen hebben?

Sommige mensen hebben een grotere kans op complicaties als ze griep krijgen. Dit zijn onder andere mensen van 60 jaar en ouder, mensen met diabetes mellitus (suikerziekte) of mensen met een hart-, nier- of longziekte en patiënten die door ziekte weinig afweer hebben. Wanneer je tot een van deze groepen behoort en je denkt dat je wel eens de griep kunt hebben neem dan contact op met je huisarts of je behandelend arts.

Bronnen: ggd-flevoland en rivm