Tekenbeet, waar moet je op letten?

Vooral in de maanden juni en juli zijn er erg veel teken actief. In de meeste gevallen is een tekenbeet onschuldig, maar een teek kan besmet zijn en de ziekte van Lyme overdragen. Het is dus zorg dat wanneer je gebeten bent, je zo snel mogelijk en correct de teek te verwijdert. Waar moet je op letten bij een tekenbeet?

Wat is een teek?

Een teek is een spinachtig diertje waarvan de vrouwtjes zich voeden met het bloed van mensen en dieren die langslopen. Het zijn dus parasieten. Tijdens dat voeden kunnen teken bacteriën en virussen overbrengen op die gastheer. Een teek dringt zich in de huid van de gastheer, waarna deze zich met kleine weerhaken vastklemt en zich volzuigt met bloed. Een teek kan overal gaan zitten, maar bijt zich graag vast op een warme plek waar de huid wat dunner is. Denk hierbij aan de oksel, knieholte, bilspleet, achter de oren, rond de haargrens of liezen.

Waar zijn teken?

In Nederland is de schapenteek de meest voorkomende tekensoort. Ze zijn vooral te vinden in duinen, weilanden, heidegebieden en bossen. Maar ook in parken en tuinen. Wat veel mensen niet weten is dat ongeveer een derde van de tekenbeten wordt opgelopen in de tuin. Ze zitten vaak in het gras, in een struikgewas, tussen dode bladeren of op een plant.

Hoe handelen bij een teek?

Wanneer je een teek hebt, dan moet je deze zo snel mogelijk verwijderen. Wanneer je de teek binnen 24 uur verwijderd hebt, dan is de kans op de ziekte van Lyme klein. Ondanks dat het risico klein is, is het wel verstandig om de plek in de gaten te blijven houden. Bijvoorbeeld of er een rode vlek om de beet ontstaat. Wat moet je doen wanneer een teek je heeft gebeten?

1. Gebruik geen alcohol, jodium, olie of andere middelen voordat je de teek verwijdert. Je irriteert hiermee de teek, waardoor de kans op besmetting toeneemt.
2. Gebruik een tekenverwijderaar of een pincet met een scherpe punt. Hiermee kun je de kop van de teek goed vastpakken. Heb je geen tekenverwijderaar of pincet, dan kun je met je nagels de teek zo dicht mogelijk op de huid bij de kop vastpakken en verwijderen. Knijp bij het verwijderen niet in het achterlichaam van de teek en trek daar ook niet aan.
3. Nadat je de teek hebt verwijderd, kun je het wondje wel ontsmetten met bijvoorbeeld 70% alcohol of jodium.
4. Stop de verwijderde teek in een goed afgesloten doosje/kokertje buitenshuis voordat je deze weggooit. Noteer vervolgens de datum waarop je bent gebeten in je agenda en maak een foto van de plek waar je bent gebeten. Dit kan van belang zijn als later zou blijken dat je besmet bent geraakt.
5. Houd daarna tot 3 maanden na de tekenbeet de huid rondom de beet in de gaten.
6. Wanneer je denkt dat de teek al langer dan 24 uur in je huid heeft gezeten dan kun je of afwachten of behandelen. Wanneer je afwacht dan moet je de volgende 3 maanden dus de huid rondom de beet goed in de gaten houden. Je kunt ook voor behandelen kiezen. Binnen 72 uur na het verwijderen kun je 1 keer antibiotica innemen om de ziekte van Lyme te voorkomen.

Tekenbeet, op welke klachten moet je letten?

Nadat je de teek hebt verwijderd is het verstandig om de plek rond de beet goed in de gaten te houden. Waar moet je op letten?

Rode plek

Je kunt om de plaats van de beet een klein rood plekje van minder dan 5 cm zien. Dit wijst in de meeste gevallen op een normale huidirritatie. Wanneer die plek niet groter wordt en vanzelf verdwijnt, dan is de kans zeer klein dat je de ziekte van Lyme hebt. Op het moment dat het wondje niet geneest en pijnlijk aan blijft voelen, ga dan even naar je huisarts. Dit kan namelijk wijzen op een lokale infectie (door andere bacteriën).

Rode of blauwrode kring of vlek

Wanneer er na een paar dagen een rode of blauwrode, meestal ringvormige uitslag rond de beetplek ontstaat, neem dan direct contact op met je huisarts. In de meeste gevallen ontstaat zo’n plek na een paar dagen, maar het is ook goed mogelijk dat dit pas na twee weken tot drie maanden verschijnt. Houd daarom de plek van de beet in ieder geval twee tot drie maanden goed in de gaten. Je huisarts zal dan een antibioticakuur geven.

Kleine blauwrode dikke bobbel

Bij kinderen kan er een blauwrode tot paarsrode dikke bobbel op de oorlel en bij volwassen op de borst of tepel ontstaan. Andere plaatsen waar ze kunnen voorkomen zijn de neus, het scrotum (de balzak), de schouders en de bovenarm. Ook dit is een typisch verschijnsel van de ziekte van Lyme. Als dit optreedt, neem dan direct contact op met je huisarts voor een antibioticakuur.

Griepachtige klachten

Krijg je in de weken of maanden na een tekenbeet klachten zoals hoofdpijn, keelpijn, vermoeidheid, gezwollen klieren en/of koorts? Ook dan moet je naar je huisarts gaan. Ook wanneer je geen huiduitslag hebt.

Gewrichtspijn

Ook andere klachten zoals gewrichtspijn in je arm of knie kunnen wijzen op een complicatie van de ziekte van Lyme. Net zoals hartritmestoornissen, dubbelzien, tintelingen in armen en benen. Ook dan moet je direct contact opnemen met je huisarts.

Let wel: niet iedereen die door een besmette teek is gebeten krijgt huiduitslag. Ook zonder het verschijnen van de rode ring kun je de ziekte van Lyme krijgen.

Bronnen: Tekenradar, Tekenbeetziekten en SEH Zorg