Hoe eerder een melanoom behandeld wordt, hoe groter de kans op genezing is. Daarom is het erg belangrijk dat je weet waar je op moet letten. Wanneer is een moedervlek verdacht en wanneer niet? Moedervlek of melanoom: wat zijn de verschillen en waar moet je op letten?
Verschil moedervlek en melanoom
We hebben allemaal wel ergens sproeten, vlekjes op de huid en/of moedervlekken. Vaak is er niets aan de hand, maar het is wel belangrijk om te weten hoe je de vlekjes van elkaar kunt onderscheiden.
Moedervlek
Een moedervlek is een ophoping van een bruine kleurstof in onze huid. Gewone moedervlekken zijn bruine of zwarte vlekken, meestal vlak maar soms ook verheven op de huid. Ze kunnen in grootte, vorm of kleur nogal van elkaar verschillen, maar het meest bekende kenmerk is dat de vorm en kleur regelmatig zijn. Moedervlekken zijn dan ook onschuldige vlekken.
Onrustige moedervlek
Een huidvlek met een grillige vorm of met verschillende kleuren, soms met een rode verkleuring aan de buitenrand is een atypische of onrustige moedervlek. Wanneer je dit herkent, ga dan even naar je huisarts.
Sproet
Sproeten zijn bruine vlekjes, meestal in het gezicht. Veelal hebben mensen met een licht huidtype en of blond of lichtbruin tot rood haar sproeten. Sproeten zijn onschuldig.
Melanoom
Een melanoom is een plekje dat vooral voorkomt op plekken op je huid die vaak de zon zien of hebben gezien. Denk hierbij aan je hoofd of je armen. Maar melanomen kunnen ook heel ergens anders voorkomen. Bij een melanoom zit er een kwaadaardige tumor in je huid en deze ontstaat uit een ‘gave’ huid of uit een moedervlek. Melanomen komen voor in verschillende gedaantes. Zo kunnen ze eruit zien als een bruine moedervlek, maar ze kunnen ze ook roze, rood, blauw of wit kleuren.
Hoe herken je een melanoom?
Check regelmatig je moedervlekken aan de hand van de ABCDE methode, zo kun je verontrustende moedervlekken snel ontdekken.
A = Asymmetrie
Hierbij kijk je of de moedervlek asymmetrisch is of een onregelmatige vorm heeft. Heeft de ene helft van de moedervlek ineens een andere vorm dan de andere helft?
B = Border
Hierbij kijk je of de moedervlek een onregelmatige grillige of vage rand heeft. Ook kijk je of deze een rode rand krijgt.
C = Color
Controleer of de moedervlek van kleur verschilt, of dat de vlek uit verschillende kleuren bestaat of een parelmoerachtige glans heeft.
D = Diameter
Bekijk de doorsnee van de moedervlek. Is deze 5 mm of groter, ga dan langs je huisarts.
E = Evolving
Controleer of je moedervlek van vorm, grootte of kleur verandert. Maar ook of ze jeuken of bloeden. Ook moedervlekken die korstjes krijgen, ruw of schilferig aanvoelen of helemaal nieuw zijn, zijn reden om langs je huisarts te gaan.
Wie heeft een verhoogd risico?
Er zijn verschillende factoren die de kans op een melanoom vergroten:
- Erfelijke aanleg;
- Te veel blootstelling aan ultraviolette (UV-) straling;
- Zonverbranding op jonge (kinder-) leeftijd;
- Wanneer je een lichte huid, lichte ogen, sproeten, blond of rood haar hebt of snel in de zon verbrandt;
- Vaak onder de zonnebank of solarium ging/gaat;
- Meer dan 100 moedervlekken of meerdere onrustige moedervlekken op je lichaam hebt;
- Eerder huidkanker of een voorstadium hiervan gehad.
Voorkomen huidkanker
De beste manier om huidkanker te voorkomen, is door je huid goed te beschermen. Zoek niet de hele tijd de zon op en gebruik een zonnebrand met een hoge SPF. Daarnaast moet je regelmatig je huid checken. Zie je geen bijzondere plekken én zijn er geen andere risicofactoren, zoals huidkanker in de familie, een licht huidtype en veel zonnebankgebruik? Dan hoef je je niet ongerust te maken. Maar heb je toch twijfels? Ga dan even langs je huisarts.
Bronnen: Huidarts, Stichting Melanoom en Kanker.nl
Delen: gepubliceerd door C. van Etten.
Fijn om te lezen..ik heb als kind 10 jaar in de tropen gewoond..dus veel zon ook gezien en in die tijd nog redelijk onbeschermd. Ik ben alleen en kan mijn rug niet controleren. Hoe doen andere mensen dat dan?
Gewoon een keer naar de huisarts gaan en ernaar laten kijken
Ik ben 69 jaar, de laatste jaren lig ik niet meer in de zon, maar tijdens mijn jeugd ben ik elk jaar in de zomer erg verbrand geweest op mijn neus door de zon. In die periode was men nog niet zo bezig met bescherming. Loop ik nu extra kans op huidkanker op de indertijds jaarlijkse verbrandde neus?
Ik zou het zo helaas niet kunnen zeggen. Dat zal niet voor iedereen gelijk zijn
Ik heb ook altijd een verbrande neus gehad. De laatste jaren boven op de rug van de neus schilfertjes die soms minder soms meer daar komen of blijven zitten. Ik voel ze niet maar met de vingers wel. Ik bescherm de neusrug met spf-50 tubetje waar bovenop een stift speciaal voor lippen, neus en de creme tube voor t gezicht! Ik hoop dat ik t nog gered heb om de schilfers kwijt te raken. Ik ben nu op vakantie in Frankrijk en blijf enkele keren per dag smeren in de hoop dat het uiteindelijk verdwijnt. De schilfers komen al sinds de laatste 10 jaar