Ieder jaar krijgen in Nederland circa 41.000 mensen een beroerte. Daarmee is een beroerte doodsoorzaak nummer 2 in Nederland. Helaas herkennen veel mensen de symptomen van een beroerte niet, waardoor de overlevingskansen drastisch dalen. Want een snelle behandeling zorgt er voor dat de overlevingskansen stijgen en de kans op restletsel afneemt. Hoe herken je een beroerte?
Wat is een beroerte?
De medische term voor een beroerte is Cerebro Vasculair Accident, CVA. Vrij vertaalt; ongeluk in de bloedvaten van de hersenen.
In 75% van alle gevallen ontstaat een beroerte door zuurstoftekort doordat een slagader of ader verstopt is of geraakt.
Verschillende vormen van een beroerte
Trombose is de meest voorkomende oorzaak. Vet of kalk blijft dan aan de wand van de slagader “plakken” totdat deze dan helemaal dichtgeslibd is. Wanneer er vanuit het hart of de aorta een brok bloedplaatjes, vet of kalk loskomt dan kan dit vast gaan zitten in een bloedvat dat naar de hersenen toe gaat.
Ook kan een beroerte worden veroorzaakt door een bloeding in de hersenen zelf. Zoals een subarachnoïdale bloeding, waarvan de meest bekende en frequente een aneurysma is (een verbreding van een bloedvat). Of een intra-cerebrale bloeding waarvan de meest frequente en bekendste hypertensie is (verhoogde bloeddruk).
Oorzaken van een beroerte
Vaak is een slechte kwaliteit van de binnenwand van bloedvaten de oorzaak van een beroerte. Deze slechte kwaliteit kan ontstaan door ouderdom (aderverkalking), door een ongezonde levensstijl, suikerziekte, het hebben van een te hoge bloeddruk of door een verhoogd cholesterolgehalte.
Natuurlijk kun je de kans op een (nieuwe) beroerte verkleinen door niet te roken, gezond te eten en door voldoende lichaamsbeweging te hebben.
Het kan ook zo zijn dat een aangeboren afwijking aan de bloedvaten een beroerte veroorzaakt. Zo een aandoening wordt alleen pas vaak gediagnosticeerd na het dat een beroerte is opgetreden.
Welke symptomen zijn er?
- Gezicht, arm of been is slap of heeft een verdoofd gevoel erin.
- Verwardheid in spreken en / of denken (lijkt of iemand dronken is).
- Het niet goed zien zoals dubbelzien, wazig zien of blindheid aan een oog.
- Combinatie van evenwichtsstoornissen en duizeligheid – Acute hevige hoofdpijn (zonder aanwijsbare reden).
Hoe herken je een beroerte?
Wanneer je naar aanleiding van bovenstaande 1 of meerdere symptomen hebt herkend en een beroerte vermoed voer dan direct de FAST test uit. Wanneer de persoon één of meerdere opdrachten niet of niet goed kan uitvoeren bel dan direct 112.
FAST Test (Face – Arm – Speech – Time)
FACE – Gezicht; Vraag of het slachtoffer zijn tanden kan laten zien en let dan op of de mond scheef staat of naar beneden hangt aan een kant.
ARM – Arm; Vraag of het slachtoffer allebei zijn armen tegelijkertijd naar voren kan brengen terwijl zijn ogen dicht zijn. Let dan op of een arm wat wegzakt of wat ronddraait.
SPEECH – Spraak; Let op of dat het slachtoffer onduidelijk spreek of niet meer uit zijn woorden kan komen. Vraag of de persoon een zin kan uitspreken en desnoods een keer herhalen.
TIME – Tijd; Handel snel en vraag wanneer de klachten / symptomen zijn begonnen. Wanneer de persoon binnen 3 tot 4 uur behandeld wordt dan is de kans op herstel groter.
Bronnen: Hartstichting, Rode Kruis
Delen: gepubliceerd door C. van Etten. onderschreven door P.M. Mulder (arts)
Als aanvulling op FACE:
laat iemand zijn of haar tong uitsteken en kijk of die bv naar een kant hangt