Voetschimmel: hoe kom je ervan af?

Voetschimmel komt veel voor. Zo heeft minimaal 10% van de bevolking er last van, vooral volwassenen. Voetschimmel staat ook wel bekend als zwemmerseczeem en is zeer besmettelijk. Voetschimmel: hoe kom je er weer vanaf?

Wat is voetschimmel?

Een voetschimmel is een huidinfectie die veroorzaakt wordt door schimmels. De medische term is tinea pedis. Deze schimmels tasten de hoornlaag van je huid aan, waardoor er allemaal schilfertjes en kloofjes tussen je tenen, jeukende blaasjes aan de onderkant van je voeten of rode, schilferige huidafwijkingen aan de voetrand ontstaan.

Hoe krijg je een voetschimmel?

Voetschimmel ontstaat door een infectie met een schimmelsoort die in staat is om de menselijk huid te infecteren op plekken waar de huid: beschadigd is, verweekt is als gevolg van warmte en vocht of wanneer de zuurgraad verstoord is bijvoorbeeld als de huid te veel met zeep gewassen wordt. Op het moment dat de schimmel de huid binnendringt en zich uitbreidt, dan is er sprak van een infectie. Deze schimmels worden dermatofyten genoemd.

Symptomen voetschimmel

De symptomen van een voetschimmel zijn in 4 onderdelen te verdelen:

Schilfertjes

Vaak begint het met witte schilfertjes (velletjes) tussen de tenen en dan vooral tussen de vierde en vijfde teen. Ook kunnen er kloofjes ontstaan tussen de tenen.

Vochtblaasjes

Blaasjes die jeuken op je voetzool is een tweede verschijnsel. Deze blaasjes drogen op een gegeven moment in tot bruine vlekjes of korstjes, waarna de huid afschilfert. Heel soms kunnen er grote blaren ontstaan en kan de huid nattend worden.

Roodheid

Onder je voeten en aan de randen van je voeten kan er roodheid ontstaan, vaak gepaard met grote delen van schilfering. Deze vorm van voetschimmel wordt het mocassin type genoemd, omdat het de vorm heeft van een schoen met dezelfde naam.

Gele, brokkelige nagels

Soms raken ook de nagels besmet, waarbij ze geel, dik en bros worden (schimmelnagels).

Natuurlijk kunnen roodheid, schilfers en blaasjes aan de voeten ook door andere huidaandoeningen worden veroorzaakt.

Risicofactoren schimmelvoeten

Schimmels planten zich voort via sporen en er zijn omstandigheden, waardoor de sporen gemakkelijk uit kunnen groeien tot schimmels. Risicofactoren die de kans op een voetschimmel vergroten zijn:

• Zweetvoeten en slecht ventilerend schoeisel, omdat dit kan zorgen voor een warme en door vocht verweekte huid.
• Warm weer zorgt ervoor dat we meer op blote voeten lopen, wat de kans vergroot om in aanraking te komen met schimmels.
• Te veel zeep gebruiken bij het schoonmaken van je voeten. Hierdoor kan de zuurgraad verstoord raken en daarmee de beschermende vetzuren op de huid.
• Douche- en kleedruimtes bevatten meestal grote aantallen sporen, omdat er altijd wel iemand op zijn blote voeten rondloopt met een schimmelinfectie.
• Ouderen, mensen met verminderde weerstand (door bijvoorbeeld chemokuren of hiv) of mensen met diabetes zijn gevoeliger voor schimmelinfecties.

Is voetschimmel besmettelijk?

Voetschimmel is inderdaad besmettelijk. De schimmel plant zich voort door middel van sporen, die uitgroeien tot schimmels en in de buitenste laag van de opperhuid, de hoornlaag groeien. Wanneer huidschilfertjes loslaten dan vallen ze op de grond en kunnen dan heel gemakkelijk opgepakt worden door wie daar dan ook op zijn/haar blote voeten loopt. Zo kan de schimmel andere mensen besmetten.

Voetschimmel: zo kom je ervan af

Over het algemeen kom je van een voetschimmel af door deze te behandelen met een crème waarin een schimmeldodend of groeiremmend middel zit. Deze crème moet je 1 of 2 keer per dag dun aanbrengen. Na het smeren mag je de crème niet meer zien. Wanneer je wel een dikke laag aanbrengt dan kan dit de huid irriteren. Neem ook zo’n 2 centimeter naast de plek mee bij het aanbrengen van de crème. Vaak heet de schimmel zich al verder uitgebreid dan je kan zien. Deze behandeling moet je minimaal tot 2 weken nadat de huidafwijkingen zijn verdwenen nog voorzetten. Vaak smeer je zo’n crème tussen de 4 en 6 weken. Doe je dit niet, dan is de kans groot dat de schimmelinfectie weer terugkomt.

Daarnaast kan de arts je een poeder voorschrijven met een antischimmelmiddel. Dit poeder kun je op je voeten, maar ook in je sokken en schoenen strooien. Dit is van belang omdat de sporen van de schimmel in je sokken achterblijven, ook na herhaaldelijk wassen. Als je deze sporen niet uitwist, kan je jezelf keer op keer opnieuw besmetten.

Is er sprake van ernstige of hardnekkige infecties, dan is inwendige behandeling nodig met tabletten of capsules. De geneesmiddelen die hiervoor worden gebruikt zijn terbinafine en itraconazol. Bij een voetschimmel duurt de behandeling ongeveer een maand en bij schimmelnagels aan de voeten 3 à 4 maanden.

Helaas lukt het niet altijd om een schimmelinfectie aan de teennagels te laten genezen.

Wanneer naar je huisarts?

Het is verstandig om met een voetschimmel naar je huisarts te gaan, wanneer er na zelfbehandeling, gecombineerd met de juiste hygiënische maatregelen, er geen enkele verbetering zichtbaar is. Ook wanneer er ontstekingen ontstaan, te herkennen aan rode, warme en pijnlijke plekken, is het aan te raden om contact op te nemen met je huisarts. Dat geldt ook voor wanneer de uitslag op andere delen van je lichaam ontstaat.

Bronnen: Ikazia, Rijnstate en Amsterdam Universitair Medisch Centrum