Opgezwollen enkels: wanneer is dit gevaarlijk?

Opgezwollen enkels en voeten kunnen wijzen op een serieuze aandoening. Toch nemen veel mensen opgezwollen enkels niet serieus. Vaak denkt men dat het een gevolg is van het warme weer. Maar wanneer wijzen opgezwollen enkels op een ernstige aandoening. Wanneer zijn ze gevaarlijk?

Opgezwollen enkels

Wanneer de temperaturen stijgen, dan hebben veel mensen last van opgezette enkels en/of voeten. Wanneer dit tijdelijk is, dan is dit niet verontrustend. Echter, wanneer dit langer aanhoudt, dan kan er een ernstige oorzaak aan ten grondslag liggen.

Oorzaken van opgezette enkels

Warm weer is één van de oorzaken van opgezette voeten. Door de warmte zetten onze aderen uit, hierdoor raken het bloed en het vocht moeilijker weer uit je voeten naar boven en zetten je voeten uit. Ook het langdurig staan of stilzitten kan dikke enkels veroorzaken.

Andere mogelijke oorzaken van opgezwollen enkels zijn:

Zwangerschap

Tijdens een zwangerschap maakt je lichaam extra vocht aan en zetten de vaatwanden uit. Als gevolg van de zwaartekracht zakt dit af, waardoor dikke enkels en voeten kunnen ontstaan. Daarbij drukt je groeiden buik op de aders in de buik, waardoor het terugpompen van het bloed moeizamer verloopt.

Menstruatie

Als gevolg van schommelingen in de hormoonhuishouding, voor en tijdens de menstruatie, kunnen sommige vrouwen vocht vasthouden. Dit kan leiden tot opgezette enkels, voeten en vingers.

Medicatie

Bepaalde medicijnen kunnen leiden tot vochtophoping in de enkels en/of voeten. Voorbeelden hiervan zijn: bepaalde bloeddrukverlagers, niet-steroïdale pijnstillers, oestrogenen en sommige middelen tegen diabetes.

Slechte aderen

Wanneer de wanden van de aderen slapper worden, kunnen de kleppen niet meer goed sluiten. Hierdoor blijft er te veel bloed in de aderen van de benen en ontstaat er druk in de aderen, waardoor vocht door de wand van de aderen lekt. En zo kunnen dikke benen en enkels ontstaan.

Lymfoedeem

Het lymfestelsel is een vaatstelsel dat verantwoordelijk is voor de circulatie en afvoer van lymfevocht uit ons lichaam. Op het moment dat er een stagnatie ontstaat in die afvoer, dan, stapelt het zich op. In het begin van de aandoening verdwijnt de zwelling wanneer het been hoog gelegd wordt. Echter, na verloop van tijd neemt de zwelling toe en verdwijnt ze ’s nachts niet meer. In de meeste gevallen heb je hier maar aan één been last van.

Hartfalen

Wanneer er sprake is van hartfalen, dan pompt je hart onvoldoende bloed rond. Hierdoor ontvangen je organen onvoldoende zuurstof en voedingsstoffen. Hierdoor raken de bloedvaten vol en kan er vocht uit lekken, waardoor je dikke enkels en voeten kunt krijgen.

Levercirrose

Wanneer er dusdanig veel littekenweefsel in je lever aanwezig is waardoor de structuur van de lever is aangetast, dan spreken we van levercirrose. Hierdoor kan de lever minder goed werken met allerlei gevolgen, waaronder vochtophoping in de voeten en enkels.

Nierziekte

Op het moment dat de nieren dusdanig beschadigd zijn dat ze niet meer kunnen herstellen, dan spreken we van chronisch nierfalen. Hierdoor verminderd de functie van die nieren, waardoor ze niet meer in staat zijn om genoeg vocht en zout uit je bloed te filteren. Dat stapelt zich onder andere in de benen op met dikke enkels als gevolg.

Wanneer naar je huisarts?

Wanneer je been ineens dikker wordt, dan wijst dit in veel gevallen op een acute verstopping van een ader of lymfevat. De meest voorkomende oorzaak is veneuze trombose. Hierbij raakt een ader door een bloedklont verstopt. In veel gevallen heb je dan ook pijn diep in je kuit en kan je been wit zijn en klam aanvoelen. Wanneer je dit herkent, neem dan direct contact op met je huisarts.

In het geval dat je een operatie hebt gehad waarbij aangegeven is dat er een verhoogd risico op lymfoedeem bestaat, zoals bijvoorbeeld bij een borstkankeroperatie, dan moet je bij iedere verandering van de huid (warme plek, pijnlijke plek, rode plek) en elke zwelling in de getroffen arm of been je huisarts bellen. Ook mensen die om een andere reden een verhoogd risico lopen op lymfoedeem, moeten alert zijn.

Bronnen: Hartstichting en Thuisarts