De meeste mensen kennen wel de term hypochondrie. Misschien ben je zelf weleens een hypochonder genoemd, omdat je je zorgen maakte over iets wat je had gelezen, waarvan je dacht dat je het ook had. Maar hypochondrie is een serieuze psychische aandoening waar hypochonders enorm onder lijden.
Wat is hypochondrie?
Hypochondrie is de buitengewone angst om ernstig ziek te zijn. Het wordt ook wel ziektevrees genoemd. Gewone lichamelijke klachten worden gezien als een teken dat je een ernstige ziekte hebt, terwijl er medisch niets te vinden is. Het is erg moeilijk om de angst, bij iemand met hypochondrie weg te nemen. De angst bij hypochondrie kan zich richten op één of op meerdere ziektes. Deze kan van tijd tot tijd verschuiven, doordat iemand ineens andere symptomen opmerkt, of door iets nieuws te leren over een andere ziekte.
Het kan zo zijn dat op bepaalde momenten de angst zo erg overheerst, dat je er lichamelijke klachten van kunt krijgen. Naast deze lichamelijke klachten kunnen ook activiteiten zoals; je werk, studie of sociale contacten onder druk komen te staan als gevolg van deze angststoornis.
Oorzaken hypochondrie
De precieze oorzaak van hypochondrie is niet bekend. Het is wel zo dat in bepaalde families angststoornissen vaker voorkomen. Erfelijkheid lijkt hierdoor een rol te spelen, maar het kan ook te maken hebben met de manier van opvoeding. Opvoeding en ervaring hebben een grote invloed op de manier, waarop iemand met zijn of haar angsten en lichamelijke klachten omgaat. Daarnaast zou het mogelijk kunnen zijn dat seksueel misbruik of een ernstige ziekte op jonge leeftijd, invloed heeft op het krijgen van hypochondrie.
Naast ervaring en opvoeding blijkt het ook, dat bepaalde mensen een grotere kans hebben op het ontwikkelen van hypochondrie. Dan kun je denken aan mensen die alleen wonen, zonder werk, met een relatief laag inkomen, lage opleiding, die depressief zijn (geweest), met een verslavingsprobleem of mensen die een trauma hebben meegemaakt.
Of nu de angststoornis de oorzaak van deze punten is, of dat ze het gevolg zijn is niet duidelijk. Maar dat ze aan elkaar gelinkt zijn wel.
Symptomen hypochondrie
Mensen die lijden aan hypochondrie zijn te herkennen aan de volgende symptomen:
- Altijd druk bezig met hun lichaam en veel aandacht voor lichamelijke klachten.
- Vaak naar de dokter, maar niet geloven dat de arts gelijk heeft.
- Het dwangmatig informatie vergaren over verschillende ziektes
- Op momenten dat de angst voor een ziekte overheerst, kan iemand de volgende klachten krijgen:
- Hartkloppingen
- Zweten
- Koude rillingen
- Duizeligheid
- Beven
- Hyperventilatie
- Benauwdheid
- Naar gevoel op je borst
- Tinteling of doof gevoel in handen of voeten ervaren
- Misselijkheid
- Maagklachten
- Hoofdpijn
- Het gevoel de controle over jezelf te verliezen of je denkt dat je gek wordt of dood gaat
Wat kun je er zelf aan doen?
Je kunt zelf ook dingen doen om je angst te verminderen. De meest effectieve behandeling bij hypochondrie, is vooral toch echt het leren omgaan met je angsten. Dat kun je doen door:
- Bijhouden van een dagboek
Schrijf ieder dag op wanneer je waar bang voor bent en waarom je bepaalde lichamelijke klachten niet vertrouwt. Wat voel je als je bang wordt en met welke klachten gaat dat dan gepaard. Ga je bang in bed liggen, of probeer je door middel van bepaalde genotsmiddelen eraan te ontsnappen? - Leer relativeren
Overweeg of je inderdaad bij elk gevoel (pijn, jeuk, kramp) in je lichaam direct aan een ernstigste ziekte denkt. Bekijk eens kritisch of je angstgedachten wel kloppen en of er echt reden is voor paniek. Probeer zo te leren om te relativeren. - Bedenk positieve gedachtes
Probeer de gedachte aan een ernstige ziekte te vervangen door iets minder ernstigs. Bedenk een onschuldige verklaring voor de lichamelijke klachten die je opmerkt. Zo zijn er voor veel lichamelijke ongemakken onschuldige redenen te verzinnen. Hoofdpijn betekent niet direct een tumor, maar kan ook het gevolg zijn van een slechte nachtrust. Schrijf dit allemaal op. Wanneer je weer een moeilijk moment hebt, dan kun je deze positieve gedachten teruglezen. - Jezelf afleiden
Schrijf ook op wat je voortaan in angstige momenten kunt doen. Bepaalde ontspannings– en ademhalingstechnieken kunnen je goed helpen om uit je denkproces te komen. Net als dat het kan helpen om een bepaald iemand even te bellen. Zoek steun bij mensen die je vertrouwt. Leg aan hen uit waar je bang voor bent. De meeste mensen zullen hier begrip voor hebben. - Om leren gaan met je angst
Je zal toch echt moeten leren omgaan met deze angst. Ervoor vluchten is een kortetermijnoplossing, dan leer je niet hoe je met de angst om moet gaan. Hierdoor zal je angst uiteindelijk alleen maar erger worden. - Medicijnen
Soms kan er gekozen worden voor antidepressiva om de angstgevoelens te verminderen. Het nadeel ervan is dat het je manier van denken niet verandert, en wanneer je met de medicijnen stopt, zal in veel gevallen de angst weer toenemen.
7. Zoek hulp
Realiseer je dat je echt niet de enige bent met deze serieuze aandoening. Wanneer je er niet alleen uit komt, zoek dan hulp. Je huisarts kan als eerste naar je luisteren en je doorverwijzen naar een psycholoog of hulpverlener.
Wil je weten of dat je een angststoornis hebt? Dan kun je hier de angststoornistest doen.
Bronnen: ggznieuws.nl, psyq.nl en depsycholoog.nl
Delen:
gepubliceerd door C. van Etten.
onderschreven door P.M. Mulder (arts)
