Insectenbeten kunnen soms gevaarlijk zijn

De zomer is niet alleen het seizoen van de zon, maar ook van de insecten. Jaarlijks worden er duizenden mensen gestoken. Gelukkig blijft het in de meeste gevallen bij een plaatselijke zwelling, wat roodheid, jeuk en soms pijn. Maar soms zijn insectenbeten gevaarlijk. Bijvoorbeeld wanneer je allergisch bent, bij die mensen kan er zelfs een levensbedreigende shock optreden.

Wat is een insectenbeet?

Een insectenbeet is een beet of steek van een insect. In veel gevallen ontstaat er op de plek van de beet of steek een bultje. Maar de huid kan ook rood worden en gaan jeuken. Deze beten of steken kunnen erg vervelend zijn, maar zijn niet gevaarlijk. Een normale reactie op een steek of een beet wordt ook wel culicosis genoemd. Echter, er zijn ook mensen die overgevoelig reageren op een insectenbeet.

Overgevoeligheidsreacties

• Allergische reactie
  Wanneer er sprake is van een milde overgevoeligheid als reactie op een insectensteek, dan spreken we van een allergische reactie. De symptomen die dan kunnen ontstaan zijn: grote jeukende zwellingen die een paar dagen kunnen duren. Zelfs het hele been of de arm kunnen opgezwollen zijn.
• Veralgemeende systeemreactie
  Wanneer er spraken is van een bijzonder heftige reactie op een insectenbeet, dan spreken we over een veralgemeende systeemreactie. Naast de jeukende zwellingen treden er ook symptomen op zoals: rode ogen, een lopende neus, een plotse bloeddrukdaling die gepaard gaat met duizeligheid, opzwelling van het strottenhoofd of de luchtpijp waardoor men in ademhalingsnood komt, braken en soms flauwvallen. Zo’n ernstige reactie treedt in de meeste gevallen binnen de 15 tot 30 minuten na de steek op. Omdat de reacties levensgevaarlijk zijn, is ingrijpen door een arts of met een eigen voor gevulde injectiespuit, noodzakelijk. Wanneer er namelijk niet direct wordt ingegrepen, kan er een anafylactische shock optreden waarbij ernstige hart- en ademhalingsstoornissen kunnen ontstaan.

Iemand die bij een vorige steek overgevoelig reageerde, loopt bij een volgende steek een hoger risico.

Hoe handelen na een insectenbeet?

• In de meeste gevallen is het voldoende om op de plaats van de steek ijs of een koude vochtige doek te leggen. Let er wel op dat wanneer de angel nog in de huid zit dat deze zo snel mogelijk verwijderd moet worden. Het verwijderen kun je het best met een pincet of met een naald doen.
• Wanneer iemand in de mond of keel gestoken is, dan is het verstandig om direct contact op te nemen met de arts. In de tussentijd is het advies om de steekplaats met ijs af te koelen om de zwelling tegen te gaan.
• Ook wanneer er ergens een extreme zwelling ontstaat of zeer hevige jeuk die niet spontaan verdwijnt na een uur, is het advies om contact op te nemen met je huisarts. Die zal eventueel een antihistaminicum (tegen de jeuk en de zwelling) voorschrijven, of een behandeling met corticosteroïden instellen.
• Wanneer je in het verleden al eens een ernstige allergische reactie hebt gehad, dan is het verstandig om een adrenaline auto-injector op zak te hebben. Dit is een voor gevulde injectiespuit (noodpen), die je zelf bij een ernstige allergische reactie kunt gebruiken.
• Allergie immunotherapie
  Mensen die na een steek een ernstige veralgemeende reactie vertonen, kunnen overwegen om een allergie immunotherapie te volgen. Hierbij krijg je gedurende een bepaalde tijd steeds grotere dosissen van het insectengif ingespoten. Hierdoor raakt je lichaam gewend raakt aan dat gif, waardoor de overgevoeligheid wordt afgebouwd. De klachten die vervolgens kunnen ontstaan zijn ongeveer gelijk aan die van een niet-allergisch iemand. Zo’n kuur duurt een paar maanden. Bovendien dienen deze mensen levenslang om de 2 à 3 maanden een nieuwe onderhoudsdosis te krijgen.

Tips voor wie gevoelig is voor insecten

• Laat nooit blikjes met frisdrank openstaan en drink zeker nooit uit een blikje frisdrank. Als er een wesp inzit, kan ze in de mond of de keel steken.
• Let goed op wanneer je in de buurt van vuilnisbakken bent. Dit trekt wespen aan. Dit geldt trouwens ook voor afgevallen fruit. Ook hier zijn wespen gek op.
• Vermijd plaatsen waar dieren worden gevoerd. De rondslingerende voedselresten kunnen namelijk bijen en wespen aantrekken.
• Wanneer je fysiek werkt verricht waarbij je bezweet raakt, moet je extra alert zijn. Zweet trekt bijen en wespen aan.
• Wanneer je in de tuin aan de slag gaat, verplaats dan geen grote stukken hout zonder te controleren of er wespen zijn. Dit kunnen plekken zijn waar een wespennest zit. Het is in ieder geval altijd verstandig om tijdens het werken in de tuin je lichaam zoveel mogelijk te beschermen. Denk hierbij aan een hoed, handschoenen, lange mouwen en een lange broek.
• Draag bij voorkeur nauwsluitende kleding en vermijd kleurige bloempatronen. Witte, groene en lichtbruine stoffen verdienen de voorkeur.
• Vermijd het gebruik van parfum, haarspray, sterk geparfumeerde zeep, zonnebrandcrème, aftershave of lichaamsverzorgende sprays. Dit trekt bijen en wespen aan.
• Wanneer er een wesp of bij in de buurt is, jaag deze dan met rustige bewegingen weg.
• Het is niet verstandig om een bij of wesp in de buurt van het nest te doden. Dit zal soortgenoten aantrekken.

Bronnen: Huidarts en Menselijklichaam