Spanningshoofdpijn, de meest voorkomende gezondheidsklacht

Spanningshoofdpijn is één van de meest voorkomende gezondheidsklachten. Eigenlijk is spanningshoofdpijn een verkeerde benaming. Deze vorm heeft namelijk niets met spanning te maken. Wat is spanningshoofdpijn dan, en wat kun je eraan doen?

Wat is spanningshoofdpijn?

Spanningshoofdpijn is een pijn aan beide kanten en van je hoofd. Soms kun je ook last hebben bij de aanzet van je nek. Sommige patiënten omschrijven het gevoel als, een strakke band die je om je hoofd hebt. Deze aandoening kan zowel acuut als chronisch optreden, waarbij de hoofdpijnklachten niet toenemen bij traplopen of andere gewone lichamelijke activiteiten. Spanningshoofdpijn wordt ook wel spierspanningshoofdpijn genoemd.

Spanningshoofdpijn is onder te verdelen in:

• Episodische hoofdpijn.
• Chronische hoofdpijn.

Episodische spanningshoofdpijn

Van deze vorm is sprake, wanneer iemand gedurende periodes van dagen, weken of maanden last van hoofdpijn. De duur van deze aanvallen kan van een aantal minuten tot enkele dagen aanhouden. Tussen die periodes van hoofdpijnaanvallen, heeft iemand hoofdpijnvrije periodes. De duur van deze hoofdpijnvrije periodes kunnen enkele weken, tot wel enkele jaren duren.

Chronische spanningshoofdpijn

Bij chronische spanningshoofdpijn heeft iemand vaker wel dan geen hoofdpijn. Bij sommige mensen gaat de pijn zelfs nooit weg. De pijn kan dan wel in hevigheid variëren.
Spanningshoofdpijn kan op iedere leeftijd ontstaan, bij zowel mannen als vrouwen. Echter, meer vrouwen (71%) dan mannen (56%) worden jaarlijks geconfronteerd met deze aandoening. De aandoening wordt vooral gezien bij mensen van middelbare leeftijd, maar neemt ook af naar mate iemand ouder wordt.

Kenmerken van spanningshoofdpijn

Niet iedere patiënt heeft dezelfde vorm, of kenmerken van spanningshoofdpijn, maar er zijn wel een aantal overeenkomsten:

• Pijn aan allebei de zijdes van het hoofd, rondom het hoofd of in de nek.
• Een doffe, drukkende en knellend pijn.
• De pijn is licht tot matig intens, maar wisselt gedurende dag van intensiteit.
• De pijn verergert niet bij lichamelijke inspanning.

Verder kan de spanningshoofdpijn gepaard gaan met de volgende kenmerken:

• Stijve en pijnlijke nek en schouders.
• Pijn die uitstraalt van nek naar het hoofd.
• Soms lichte misselijkheid bij toenemende hoofdpijn.
• Soms lichte overgevoeligheid voor licht of geluid.
• Mogelijk misselijkheid (zonder te braken).
• Bij chronische spanningshoofdpijn kan iemand ook depressieve klachten krijgen.

Oorzaak spanningshoofdpijn

De oorzaak van spanningshoofdpijn is (nog) niet bekend. Er bestaan wel factoren die de aanleiding voor het krijgen van hoofdpijn kunnen zijn. Deze factoren worden triggers of uitlokkende factoren genoemd.

• Hormonen
  Schommelingen in de hormoonhuishouding kunnen hoofdpijn uitlokken. Zo is te zien dat vrouwen tijdens de ovulatie, menstruatie en overgang vaker last van hoofdpijn hebben.
• Inspanning
  Zowel lichamelijke als geestelijke inspanning kan een trigger zijn voor spanningshoofdpijn. Zo ook het inspannen van het lezen van kleine lettertjes. Het komt vaak voor dat door het aanschaffen van een (lees)bril, een groot deel van de hoofdpijnklachten verdwijnen.
• Cranio-Mandibulair Dysfunctiesyndroom
  Problemen met het gebit, tandenknarsen of veel kauwgom kauwen kan zorgen voor een overbelasting van de kauwspieren. Deze overbelasting kan spanningshoofdpijn veroorzaken.
• Stress
  Sommige mensen herkennen wel dat stress verband houdt met het ontstaan van spierspanningshoofdpijn. Je kunt dit merken aan dat je bijvoorbeeld met opgetrokken schouders zit.
• Verkeerde houding
  Een verkeerde zit of sta-houding kan leiden tot een overbelasting van de nek- en schouderspieren, wat vervolgens hoofdpijnklachten uit kan lokken.
• Vermoeidheid
  Langdurig slaaptekort kan leiden tot spanningshoofdpijn.
• Voeding
  Ondanks het feit dat er geen wetenschappelijk bewijs bestaat dat voeding hoofdpijn kan uitlokken, geven veel mensen aan dat ze door het eten van kaas, suiker, noten en/of melkproducten hoofdpijn krijgen. Dat producten die cafeïne bevatten (koffie, cola en energiedrankjes) hoofdpijn kunnen veroorzaken, dat is wel bewezen.
• Weersomstandigheden
  Enorme warmte, maar ook erge kou kunnen hoofdpijn uitlokken.

Behandeling spanningshoofdpijn

De behandeling van spanningshoofdpijn kan uit 3 onderdelen bestaan:

Het vermijden van uitlokkende factoren

Natuurlijk is dit een open deur, en ook veel makkelijker gezegd dan gedaan. Op sommige factoren kun je makkelijk, en op sommige niet zo makkelijk invloed uitoefenen. Vind eerst uit wat jouw triggers zijn. Kijk vervolgens of je daar invloed op uit kan oefenen.

Therapie

Er zijn verschillende soorten therapie mogelijk. Denk hierbij aan ontspanningstherapie, massagetherapie of meditatie. Vormen van therapie die erop gericht zijn om beter met (lichamelijke) stress en spanning om te gaan. Ook kan een vorm van psychotherapie misschien een oplossing bieden om zelf beter met spanning om te kunnen gaan. Daarnaast zijn er patiënten die veel baat hebben bij accupunctuur.

Medicijnen

Wanneer het vermijden van de triggers en de therapie onvoldoende helpen, dan kan een arts overwegen om medicijnen voor te schrijven. Deze medicijnen zijn te verdelen in 2 groepen.

• Medicijnen die de pijnklachten doen verminderen. Dit kunnen eenvoudige pijnstillers zijn zoals Paracetamol en Aspirine. Helpen deze onvoldoende, dan is het slikken van sterkere pijnstillers (NSAID’s) een oplossing.
• Antidepressiva kan ook erg geschikt zijn om de pijndrempel van je lichaam te verhogen en preventief te werken op het ontstaan van hoofdpijnklachten.

Echter, wanneer je teveel en te vaak pijnstillers of andere medicijnen tegen hoofdpijn gebruikt, dan kan het zo zijn dat je een medicijnafhankelijke hoofdpijn ontwikkelt. De medicijnen hebben dan een averechts effect en houden de hoofdpijn juist in stand. Dit geldt ook voor pijnstillers die zonder recept bij de apotheek en drogist gekocht kunnen worden.

Bronnen: nederlandsehoofdpijnvereniging.nl en alleswetenoverhoofdpijn.nl