Oorzaken van pijn in de balzak en zaadballen

Pijn in de balzak of zaadballen kan verschillende oorzaken hebben. Meestal zijn deze oorzaken onschuldig en is er geen behandeling nodig. Echter, in sommige gevallen is er sprake van een ernstige oorzaak. Wat zijn oorzaken van pijn in de balzak en zaadballen?

De balzak en zaadballen

De zaadballen worden ook wel teelballen of testikels genoemd en zijn onderdelen van de mannelijke geslachtsorganen. De balzak is gemaakt van een laag huid met een laag spieren eronder. In de balzak, ook wel bekend als scrotum, zijn twee aparte ruimtes waarin aan elke kant één zaadbal met een bijbal past.

Oorzaken pijn balzak en zaadballen

Epididymale hypertensie

Epididymale hypertensie wordt in de volksmond blauwe ballen genoemd. Dit is een aandoening, waarbij de bloedvaten in en om het gebied van de balzak tijdelijk vernauwd raken. Dit veroorzaakt pijn in de testikels en soms kan de huid daar een blauwachtige kleur hebben. Epididymale hypertensie ontstaat bij langdurige seksuele opwinding zonder ejaculatie.
Een zaadlozing is de beste remedie tegen de klachten. Dit activeert dan het parasympatisch zenuwstelsel weer en verhoogt de bloedtoevoer naar het geslachtsdeel. Hierdoor kunnen de opgehoopte vloeistoffen worden afgevoerd.

Verdraaiing van de zaadbal

Bij deze aandoening, draait een zaadbal rond. De zaadstreng draait dan mee, waardoor de bloedvaten worden afgeknepen en de bloedtoevoer naar de zaadbal wordt afgesneden. Het gevolg is een acute hevige pijn in de balzak die uit kan stralen naar de onderbuik, lies of je bovenbeen. Ook kan de balzak zelf rood en opgezwollen zijn.

Wanneer je denkt dat er van een verdraaiing sprake is, dan moet je zo snel mogelijk medische hulp krijgen. Doordat de bloedtoevoer naar de zaadbal wordt afgesneden kan deze zonder hulp afsterven. Voor het terugdraaien is een operatie nodig. De art brengt dan de zaadbal terug naar de normale positie. Als de bloedstroom naar de teelbal te lang afgeknepen is geweest, wordt de bal operatief weggehaald.

Trauma aan de zaadbal

Letsel aan de zaadbal kan ontstaan door bijvoorbeeld een trap of schop in je kruis of wanneer je op een fietsstang klapt. Door dit trauma wordt de zaadbal tegen het schaambeen gedrukt wat tot een bloeding kan leiden. In sommige gevallen kan ook het omhulsel van de bal scheuren. Hierbij kunnen de zaad producerende buisjes dan met kracht uit de bal worden drukt. Wanneer dit het geval is, dan moet de testis worden geopereerd.

Ontsteking van de zaadbal en/of bijbal

De zaadbal en de bijbal liggen zo dicht bij elkaar dat het vaak lastig is om aan te geven welke van de twee ontstoken is, of dat ze misschien wel allebei ontstoken zijn. Dat is dan ook de reden dat er gesproken wordt van een epididymo-orchitis. Epididymitis is een ontsteking van de bijbal en orchitis betekent een ontsteking aan de teelbal. In bijna alle gevallen is een infectie de oorzaak van deze ontsteking die te herkennen is een zwellingen, roodheid die zeer pijnlijk kunnen zijn. Dit kan ook gepaard gaan met koorts en een algemeen gevoel van ziek zijn.

Meestal zal een antibiotica kuur worden voorgeschreven, waardoor de pijn in veel gevallen binnen enkele dagen verdwenen zal zijn. Wanneer een virus de oorzaak is, dan heeft antibiotica geen zin. De arts kan door ontstekingsremmers voorschrijven en het advies geven om rust te nemen en te koelen. Ook het dragen van een strakke ondersteunende onderbroek kan de pijn doen verminderen. Tegen de pijn kunnen reguliere pijnstillers worden ingenomen.

Liesbreuk

Een liesbreuk is een zwakke plek in de buikwand, waardoor het buikvlies en buikvet of darm naar buiten kan puilen. Wanneer de liesbreuk groot genoeg is, dan kan de buikinhoud tot aan de balzak uitstulpen. Deze situatie ontstaat meestal langzaam en creëert pijn en zwelling rond de teelballen.

Een liesbreuk is gevaarlijk omdat er het risico bestaat dat een stuk darm bekneld raakt in de breuk, waardoor de bloedvoorziening naar het uitstulpende deel van de darm wordt afgesloten. Daarom is bij een liesbreuk operatief ingrijpen meestal noodzakelijk. Er zal dan met spoed geopereerd worden.

Bijbalcyste

Een bijbalcyste is een holte in de bijbal gevuld met vocht en zaadcellen. De bijbal zit direct boven de zaadbal. De meeste bijbalcysten zijn niet pijnlijk. Echter, wanneer de cyste te groot wordt dan kun je pijn, ongemak en een zwaar gevoel van de zaadbal ervaren.
Een bijbalcyste komt erg vaak voor, maar behandeling is meestal niet nodig.

Zaadbalkanker

Deze vorm van kanker is de meest voorkomende kankersoort bij mannen tussen de 15 en 35 jaar. Vaak ontdekt iemand zelf een verandering aan de zaadbal. Een harde knobbel of zwelling is dan merkbaar. In slechts 10% van alle gevallen geeft zaadbalkanker pijn.

Zaadbalkanker is een kwaadaardige aandoening die meestal snel kan uitzaaien. Daardoor is een vroege diagnose erg belangrijk, zodat men zo snel mogelijk kan behandelen.

Nierstenen

Nierstenen zijn kleine harde steentjes van onopgeloste afvalstoffen die in de nieren gevormd kunnen worden. Deze stenen plas je, als ze klein genoeg zijn, gewoon uit. Wanneer ze te groot zijn, dan kunnen ze vast komen te zitten in de urinewegen. Je krijgt dan één of meerdere aanvallen van heftige pijn in de rug of zij, maar die pijn kan ook uitstralen naar de balzak. De relatief kleine nierstenen worden behandeld door een combinatie van pijnstillers, veel water drinken en medicatie om zo de niersteen uit te kunnen plassen. Grotere nierstenen kunnen onder andere worden behandeld door middel van shock-wave therapie of een chirurgische ingreep.

Wanneer naar je huisarts?

Bij zwelling of pijn aan de balzak is het verstandig om naar je huisarts te gaan. Zeker als er sprake is van acute pijn. In veel gevallen zijn klachten aan de zaadballen onschuldig, maar het is altijd verstandig om ernstige oorzaken uit te sluiten. Het is bovendien verstandig om regelmatig je balzak te controleren.

Bronnen: Diakonssenhuis, Maxima Medisch Centrum en Gezondheid.be