buikgriep

Het norovirus is heel besmettelijk en veroorzaakt buikgriep. Vooral in de winter is het virus actief en daarom heet het ook wel ‘winter vomiting disease’. Vooral in een omgeving waar mensen dicht bij elkaar zijn, bijvoorbeeld op scholen, is het risico op besmetting groot.
Per jaar krijgen ongeveer 4,5 miljoen Nederlanders buikgriep. Ongeveer een half miljoen gevallen wordt veroorzaakt door het norovirus. Bij jonge kinderen, ouderen en mensen met een verzwakte afweer kunnen de klachten ernstiger zijn en kan de ziekte aanzienlijk langer duren.

Zo één tot drie dagen na besmetting kunnen de volgende klachten duiden op het norovirus:
Misselijkheid en overgeven (dit gebeurt vaak heftig en is ook wel bekend als het zogenaamde ‘projectielbraken’)
Buikkrampen, buikpijn en diarree
Hoofdpijn en/ of lichte koorts

Bij volwassenen gaat het in de meeste gevallen vanzelf over na één tot vier dagen. Jonge kinderen zijn vaak vijf tot zes dagen ziek. Er is geen geneesmiddel tegen een infectie met het norovirus.

Heeft iemand last van buikgriep, dan is het belangrijk voldoende te blijven drinken (vocht, suikers en zouten (ORS)) om uitdroging tegen te gaan. Als de zieke het kan verdragen kunnen kleine porties voedsel worden gegeten. Het is verstandig geen alcohol en koolzuurhoudende dranken te gebruiken.

Complicaties komen, voor zover bekend, niet voor, maar in geval van twijfel over het herstel van de zieke is het raadzaam om de huisarts te raadplegen.

Let op: het komt ook voor dat mensen geen klachten hebben maar wel het virus uitscheiden en kunnen overdragen.

Het norovirus is erg besmettelijk. Via de zogenaamde fecaal-orale route gaan virusdeeltjes over van mens tot mens. Dat wil zeggen dat virusdeeltjes in ontlasting en braaksel op de een of andere manier (meestal via de handen) in de mond terecht komen. Ook besmetting via de lucht als gevolg van braken is mogelijk.

Het virus is hardnekkig. Al enkele dagen voor het ziek worden tot dagen erna kan het virus in de ontlasting zitten. Het norovirus wordt onder meer overgebracht via handen die na toiletbezoek niet of niet goed zijn gewassen. Als een besmette persoon voedsel klaarmaakt kan het virus ook in het eten terecht komen en zo weer nieuwe mensen besmetten.

In Nederland is het voedsel zelf zelden een bron van het virus. In het buitenland komt dit vaker voor. Voorbeelden daarvan zijn besmette oesters of mosselen.

Het is moeilijk alle virusdeeltjes te verwijderen uit de omgeving waar zieken zijn, of waar pas is gebraakt of diarree voorkomt. De volgende maatregelen kunnen verdere besmetting beperken.
Het is verstandig een zieke een apart toilet te laten gebruiken en geen voedsel te laten bereiden. Dit geldt tot drie dagen na het stoppen van de klachten.
Maak minimaal dagelijks het toilet schoon met een chlooroplossing (40 delen water op 1 deel chloor). Maak dagelijks en direct nadat er is overgegeven het toilet schoon. Maak schoon in de juiste volgorde van schoon naar vies: begin bij de wasbakken en eindig bij de toiletpot. Vergeet daarbij niet de deurklink, de lichtschakelaar, de kraan en de spoelknop van het toilet schoon te maken.
Besmette materialen, zoals beddengoed, vieze kleren of speelgoed, moeten meteen worden gewassen. Het liefst in de kookwas (90ºC) met een wasmiddel met bleek in een niet te volle trommel. Als dat niet mogelijk is, is het aan te raden om de was twee maal op 60ºC te doen. Droog de was dan wel in de droger en strijk het zo heet mogelijk.
Desinfecteren van bijvoorbeeld tafels en aanrecht is soms mogelijk, maar niet elk desinfectiemiddel is effectief tegen het norovirus. Middeltjes die alcohol bevatten zijn over het algemeen niet werkzaam. Desinfecteer daarom alleen op indicatie en in overleg met de GGD.