Zenuwpijn: wat kan de oorzaak zijn?

Pijn die ontstaat door letsel aan een zenuw noemen we zenuwpijn. Dit kan een heftige brandende en stekende pijn veroorzaken. Wanneer je zenuwpijn hebt, dan kan dit je leven behoorlijk beïnvloeden. Helemaal wanneer de zenuwpijn chronisch is. Maar wat is de oorzaak van zenuwpijn? En kun je er iets aan doen?

Wat is of zenuwpijn?

Bij zenuwpijn is er een zenuw aangedaan. Deze zenuw stuurt dan signalen naar de hersenen die wij als pijn ervaren. Vaak is de exacte plek lastig aan te wijzen. Bijvoorbeeld zoals bij een hernia, waarbij iemand pijn kan voelen in zijn been, echter de zenuw die bekneld zit, zit in de rugwervel. Zenuwpijn wordt ook neuropathische pijn genoemd. Vaak komt neuropathische pijn voor in de schouder, het gezicht, kaak, bil, knie en voet.

Symptomen zenuwpijn

In de meest gevallen wisselt zenuwpijn af in intensiteit, maar blijft deze wel de gehele tijd aanwezig. Vaak neemt de pijn wel tijdens de slaap af. De pijn is te herkennen aan de volgende kenmerken:

• Branderige, stekende en tintelende pijn.
• Rond om het deel waar je pijn ervaart heb je last van gevoelsstoornissen, zoals ledematen die ‘slapen’ of overgevoelig zijn.
• Je voelt pijn zonder dat er een pijnprikkel is, bijvoorbeeld bij het aanraken van de huid of door een laken op je voeten. Deze vorm kennen we als allodynie.
• Je voelt een hevige pijn terwijl de prikkel redelijk onschuldig is. Deze vorm noemen we hyperalgesie.
• Pijn ervaren bij koud en warm water.
• Continu het gevoel hebben van kriebelingen.

Naast deze symptomen kun je ook last hebben van: stemmingsstoornissen, slaapstoornissen en vermoeidheid.

Diagnose

Het eenvoudigste onderzoek om neuropathische pijn vast te stellen is het opsporen van hyperalgesie en allodynie.

• Om te testen of er sprake is van allodynie, dat is het hebben van pijn zonder pijnprikkel, kan men met een borsteltje of een wattenstaafje over de huid te wrijven. Ervaar je dan pijn, dan is er sprake van allodynie. Dat is zeer indicatief voor neuropathische pijn.
• Denkt je arts dat je last hebt van hyperalgesie, dan kan de arts een naald of met een monofilament (een klein instrumentje met een buigbare pin) op de huid plaatsen. Als de pin doorbuigt, geeft dat een druk van 10 gram. Normaliter doet dat geen pijn, echter wanneer je zenuwpijn hebt dan doet dat wel pijn.

Mogelijke oorzaken

De basis ligt in ons zenuwstelsel, waar een fout is opgetreden. Die fout kan zijn bij het ontvangen van het signaal, bij het doorgeven van een signaal aan de hersenen of het gaat fout in het vertalen van het signaal. Deze ‘fout’ kan ontstaan door onder andere:

Diabetes type 1 en 2

Het blijkt dat er bij ongeveer de helft van de mensen met diabetes zenuwschade ontstaat met in veel gevallen zenuwpijn als gevolg.

Beknelde zenuw

Een voorbeeld van een beknelde zenuw die zenuwpijn veroorzaakt is bij het Carpale Tunnel Syndroom.

Multiple Sclerose

Multiple Sclerose is een aandoening waarbij vaak zenuwpijn voorkomt. Het ontstaat door schade aan de zenuwen.

Gordelroos

Gordelroos is een huidaandoening die door het varicella-zoster virus veroorzaakt wordt. In de meeste gevallen is gordelroos niet ernstig, maar bij tussen de 10 tot 25% van de mensen die gordelroos hebben gehad blijft de pijn ook nadat de uitslag is verdwenen.

Alcoholgebruik

Langdurig gebruik van alcohol kan ook leiden tot zenuwpijn. Bij de afbraak van alcohol komen er giftige stoffen vrij, die zich kunnen ophopen in ons lichaam. En wanneer er sprake is van langdurig overmatig alcoholgebruik dan tasten deze giftige stoffen op een bepaald moment de zenuwen aan en kan er zenuwpijn ontstaan.

Operatie of ongeval

In de praktijk kan er na een klieroperatie in de oksel, hals of liezen maar ook na een rugoperatie, hartoperatie en longoperaties zenuwpijn ontstaan. Daarnaast bestaat er ook fantoompijn na een amputatie.

Zenuwpijn: hoe mee omgaan

Wanneer je chronische zenuwpijn hebt, dan kan dat zwaar zijn. En omdat zenuwpijn moeilijk te behandelen is krijgen de meeste mensen een multidisciplinaire behandeling in een pijncentrum aangewezen.

Medicijnen

Gewone pijnstillers, zoals paracetamol en NSAID’s helpen niet. Wat wel effectief lijkt te zijn, zijn antidepressiva. In een lage dosering helpen ze tegen neuropathische pijn, waarom dat is nog niet duidelijk. Dat geldt ook voor anti-epileptica. Deze middelen verhogen de prikkeldrempel van neuronen in het zenuwstelsel. Hierdoor sturen de beschadigde zenuwen minder signalen naar de hersenen en ervaar je minder pijn.

Neuromodulatie

Een behandeling die goed lijkt te werken tegen ernstige zenuwpijn heet neuromodulatie. Hierbij stimuleer je de zenuwen in het ruggenmerg door middel van kleine elektrische stroompjes. Deze stroompjes moduleren de pijnsignalen voordat ze de hersenen bereiken, waardoor je minder tot in sommige gevallen geen pijn meer ervaart. We kennen deze behandeling ook onder de naam TENS.

Zenuwblokkade

Als de pijn door een geïrriteerde zenuw wordt veroorzaakt, dan kan de arts voor deze vorm van pijnbestrijding kiezen. Hierbij wordt er door middel van een injectie een verdovende vloeistof in de aangedane zenuwbaan gespoten om zo de pijngeleiding te verminderen. Hierbij kunnen er wel complicaties optreden. Er kunnen zelfs meer pijnklachten dan voor de zenuwblokkade ervaart worden.

Huidpleisters

In sommige gevallen kan er gekozen worden voor een huidpleister met een hoge dosis capsaïcine. Dit stofje kenen we als de hete stof in pepertjes zoals in: Spaanse peper, chilipeper en sambal. Capsaïcine wordt dan via de pleister door de huid opgenomen en het helpt om de zenuwcellen minder gevoelig te maken voor pijn.

Bronnen: UMC Utrecht, Spierziekten en Maastricht UMC