Oorzaken van te vaak plassen

Gaat de één maar een paar keer per dag naar de wc, de ander moet om het uur plassen. Wat zijn oorzaken van te vaak plassen?

Normale plasfrequentie

Bij een gemiddelde vochtinname van zo’n 1,5 tot 2 liter per dag, plassen volwassenen gemiddeld tussen de zes en acht keer per dag. Dit wordt als een normale plasfrequentie beschouwd.

In de nacht wordt een frequente van tot 2 keer als normaal beschouwd. Indien dit vaker is, dan spreken we van nycturie. Oftewel, nachtplassen.

Oorzaken van te vaak plassen

Overmatig drinken

Een open deur, maar overmatig drinken is één van de meest voorkomende oorzaken van overmatig plassen (polyurie). De oorzaak van dit overmatige drinken kan een psychische oorzaak hebben, zoals het hebben van een dwangmatige behoefte om te drinken. Maar dit kan ook veroorzaakt worden door een stoornis in het dorstcentrum van de hersenen. Drink voldoende om je urine helder of lichtgeel te houden, maar niet zo veel dat deze kleurloos wordt.

Urineweginfectie

Een urineweginfectie is de verzamelnaam voor alle infecties die betrekking hebben op de urinewegen: nier, nierkelk, urineleider, blaas en urinebuis. Hierbij kun je last hebben van aandrang en van veelvuldig plassen. Doordat bacteriën je nieren infecteren zwelt de blaas op en kan deze niet zoveel urine vasthouden.

Diabetes Mellitus (suikerziekte)

Als je diabetes hebt dan is de hoeveelheid suiker (glucose) in je bloed te hoog. Je nieren kunnen al die glucose niet verwerken en daardoor komt er glucose (suiker) in je urine terecht. Glucose trekt water mee, waardoor je veel urine aanmaakt en veelvuldig moet plassen. De frequente drang om te gaan is één van de eerste en meest voorkomende symptomen van diabetes. Praat met je arts op het moment dat je plotseling meer dan normaal begint te plassen.

Diabetes insipidus

Dit is een andere aandoening dan diabetes type 1 of type 2. Bij diabetes insipidus zijn de nieren niet in staat om vocht vast te houden. De oorzaak hiervan is een tekort aan antidiuretisch hormoon (ADH), ook wel vasopressine genoemd. Dit hormoon werkt op de nieren en zorgt ervoor dat er niet te veel urine wordt afgescheiden. Je kunt je moe, misselijk, verward en heel erg dorstig voelen. Je zou ook wel 15 liter per dag kunnen plassen, of vijf keer meer dan normaal.

Diuretica

Diuretica, ook wel plaspillen genoemd, worden vaak gegeven bij een te hoge bloeddruk en/of lever- en nierproblemen. Ze zorgen ervoor dat je nieren meer zout (natrium) in je urine afgeven, waardoor je vaker moet plassen. Wanneer je je duizelig en misselijk voelt, dan is het verstandig om met je arts te overleggen.

Blaaspijnsyndroom

Het blaaspijnsyndroom is een blaasaandoening waarbij de urineblaas ontstoken is. Vaak begint dit als een blaasontsteking met pijn onder in de buik of in het kruis, doorlopende aandrang en vaak plassen. Maar de juiste oorzaak van het blaaspijnsyndroom is nog steeds niet bekend. Er zijn meerdere factoren of combinaties daarvan aan te geven die de oorzaak kunnen vormen. Je kunt deze aandoening, die ook interstitiële cystitis wordt genoemd, behandelen met een dieet en lichaamsbeweging, medicatie, chirurgie en fysiotherapie.

Nierstenen

Mineralen en zouten kunnen kleine steentjes in je nier vormen. Eén van de symptomen is dat je vaak het gevoel hebt dat je moet plassen, maar die hoeveelheid is zeer klein. Daarnaast kun je ook last hebben van misselijkheid, koorts, koude rillingen en ernstige pijn in je zij en rug die zich in golven naar je lies vertakt. Nierstenen komen er in sommige gevallen vanzelf uit en soms moeten ze operatief worden verwijderd.

Zwangerschap

Vaker plassen is één van de eerste zwangerschapssymptomen. Als gevolg van een toename van het hormoon HCG ontstaat er een verhoogde bloedtoevoer naar de nieren. Daarnaast stijgt de hoeveelheid bloed in je lichaam, waardoor je nieren extra vocht te verwerken krijgen. Vocht wat uiteindelijk ook in de blaas terechtkomt. Maar natuurlijk is de baarmoeder zelf ook verantwoordelijk. Deze neemt meer ruimte in beslag wat ten koste gaat van de ruimte die je blaas heeft. Helemaal aan het einde van je zwangerschap kan het hoofdje van het kindje op je blaas drukken, waardoor je vaker moet plassen.

Beroerte

Als gevolg van hersenletsel kunnen de zenuwbanen van de hersenen beschadigd zijn die de blaas beheersen. Hierdoor kan een verminderde controle over de blaas ontstaan. Een beroerte, maar ook Parkinson, multiple sclerose en andere hersenziekten kunnen vergelijkbare effecten hebben.

Alcohol of cafeïne

Zowel alcohol als cafeïne kunnen vochtafdrijvend werken. Daarnaast remmen ze ook de productie van vasopressine. Dit is een hormoon dat de nieren normaal gesproken vertelt om meer water aan je lichaam af te geven in plaats van het rechtstreeks naar de blaas te sturen.

Bekkenbodemklachten

Klachten aan de bekkenbodem komen veel voor. Ze ontstaan doordat de bekkenbodemspieren niet sterk genoeg, of juist te gespannen zijn. Wanneer de spieren uitgerekt en zwak worden, dan kan dit resulteren in vaak plassen.

Menopauze

Op het moment dat een vrouw stopt met menstrueren, maakt het lichaam minder van het hormoon oestrogeen aan, en dat kan ervoor zorgen dat je meer aandrang hebt om te plassen.

Tumor

Zowel kwaadaardige als goedaardige tumoren kunnen ervoor zorgen dat je meer plast omdat ze meer ruimte innemen in of rond de blaas. Bloed in je urine is het belangrijkste teken als het kanker is. Praat met je arts op het moment dat je bloed in je urine zit of wanneer je een knobbel in je onderbuik opmerkt of merkt dat het pijn doet om te plassen.

Prostaat

Met het ouder worden wordt bij iedere man de prostaat groter. Deze vergroting vermindert de kracht van de urinestraal maar kan ook de blaas prikkelen tot een verhoogde aandrang en dus tot vaker plassen. In zeldzame gevallen kan dit een teken zijn van een ernstigere aandoening zoals kanker. Maak je je zorgen? Je huisarts kan je dan helpen om oorzaken uit te sluiten en de vergrote prostaat te behandelen.

Slaapapneu

In onze diepe slaap maakt het lichaam een hormoon (ADH) aan dat je lichaam vertelt om water vast te houden totdat je wakker wordt. Aangezien slaapapneu de ademhaling voor korte periodes onderbreekt, komt je lichaam niet in het stadium waarin het ADH aanmaakt. Bovendien krijgt je bloed niet zoveel zuurstof, waardoor je nieren water kwijtraken.

Bronnen: Meander Medisch Centrum en WebMD