Netelroos kan een ernstige huidaandoening zijn

Netelroos is één van de meest voorkomende huidziekten. Het blijkt dat maar liefst 20% van de bevolking in zijn leven te maken krijgt met deze huidaandoening. Een aandoening die in sommige gevallen zeer ernstig kan zijn. Wat is de oorzaak van netelroos en kun je het voorkomen?

Wat is netelroos?

Netelroos, ook wel bekend als urticaria, is een huidreactie die vaak heel erg jeukt, snel opkomt en in de meeste gevallen binnen een paar uur weer wegtrekt. Daarbij kunnen er ook vochtophopingen ontstaan. Het begint vaak met wat rode vlekken die over kunnen gaan in wat opgezette, lichtroze grotere plekken. In sommige gevallen kunnen deze opgezette plekken pijnlijk en branderig aanvoelen. Deze plekken lijken, qua uiterlijk op de plekken die je krijgt wanneer je in aanraking met een brandnetel bent geweest. Dat is ook waar de naam netelroos vandaan komt.

Naast de gewone netelroos, bestaan er nog een aantal speciale vormen:

• Koude netelroos
  Deze vorm is vrij zeldzaam. Hierbij kunnen mensen slecht tegen de kou. Op het moment dat de huid aan kou wordt blootgesteld ontstaat er netelroos.
• Acute netelroos
  Netelroos die binnen een paar minuten begint en waarvan de aanvallen na enkele uren maar zeker 3 weken spontaan verdwenen zijn, noemen we acute netelroos. De plekken op de huid verdwijnen hierbij binnen de 2 tot 24 uur, zonder dat ze littekens achterlaten. Het is wel mogelijk dat er ergens anders op het lichaam nieuwe plekken ontstaan.
• Chronische netelroos
  Bij deze vorm heeft iemand langer dan 6 weken last van herhaaldelijke periodes met klachten. De plekken kunnen bij deze chronische vorm 4 tot 36 uur blijven bestaan. Ook bij deze vorm kunnen er ergens anders op het lichaam nieuwe plekken ontstaan.

Symptomen van netelroos

Mogelijke symptomen kunnen zijn:

• Jeukende bulten, veelal op armen, benen en romp.
• Zwelling van je tong en je strottenhoofd.
• Een koortsachtig gevoel.
• Soms kan ook misselijkheid optreden.
• Kleine rode bultjes.
• Grotere bleke plekken.
• Rode verdikkingen van de huid die samenkomen.
• Zeer grote bleke plekken met een rode rand.

Oorzaken van netelroos?

In de meeste gevallen wordt netelroos veroorzaakt door een allergische reactie. Het wordt veroorzaakt, doordat bloedplasma uit de kleine bloedvaatjes in de huid lekt. Dit alles gebeurt onder invloed van histamine. Histamine is een chemische stof die opgeslagen zit in specifieke cellen in de huid. Deze cellen heten mestcellen. Bij netelroos en andere allergische reacties, laten die mestcellen histamine vrij zonder dat dit eigenlijk nodig is.

Het kan ook zo zijn dat netelroos wordt uitgelokt door externe histamine. Dat kan dan bijvoorbeeld via onze voeding of door bepaalde fysieke prikkels.

Mogelijke oorzaken netelroos

• Medicijnen
  Bepaalde medicijnen, waaronder antibiotica, plaspillen, pijnstillers (aspirine), vaccins, ontstekingsremmers en/of oogdruppels kunnen netelroos uitlokken.
• Infectie
  Een infectie door bacteriën, Candida, hepatitis B of parasieten kunnen een veroorzaker zijn.
• Insectenbeet
  Een beet van onder andere vlooien, muggen, mieren, haartjes van de processierups enzovoort kunnen een reactie uitlokken.
• Voeding
  Netelroos kan een reactie zijn op een bepaald voedingsmiddel. Denk hierbij aan schaal- en schelpdieren, aardbeien, noten, tomaten of melk.
• Onderliggende aandoeningen
  In enkele gevallen is er een onderliggende oorzaak zoals een stofwisselingsziekte, auto-immuunziekte, hormonale stoornis, leukemie of de ziekte van Hodgkin.
• Fysische prikkels
  Netelkoorts kan een gevolg zijn van bepaalde fysieke prikkels, zoals koude of zon.
• Druk
  Bij Dermatografische urticaria of Urticaria factitia ontstaan bij druk of wrijven op de huid jeukende bobbels precies op de plek waar gewreven is. Deze verdwijnen vrij snel, binnen enkele minuten tot maximaal enkele uren. Het verschijnsel van urticaria na het krassen over de huid waarbij ook enige druk wordt uitgeoefend wordt dermografisme genoemd. Dit komt in meer of mindere mate bij ongeveer 3 tot 5 procent van de bevolking voor.
• Licht
  Overgevoeligheid voor zonlicht kan een zeldzame vorm van netelroos (photodermosis urticaria) veroorzaken. Let wel, dit is niet hetzelfde als een zonneallergie.
• Psychische factoren
  Ook psychische factoren kunnen een rol spelen, waaronder drukte en spanning. Dit is dan waarschijnlijk niet de oorzaak, maar factoren die een aanval versterken.

Wanneer het niet mogelijk is om de exacte oorzaak te achterhalen, dan spreken we van idiopathische urticaria.
Ondanks het feit dat er geen duidelijke erfelijke aanleg bekend is, is het wel zo dat netelroos in bepaalde families vaker voorkomt dan in andere families.

Behandeling van netelroos

Acute netelkoorts verdwijnt in de meeste gevallen vanzelf. In principe is hier dan ook geen specifieke behandeling voor nodig. Het kan wel zo zijn dat de huisarts een antihistaminicum voorschrijft tegen de jeuk.
Maar mensen die lijden aan de chronische vorm van netelroos worden vaak geconfronteerd met een aantal problemen. De zwellingen, jeuk, eventuele onderhuidse zwelling (angio-oedeem), veroorzaken niet alleen ernstige last die het dagelijks functioneren ondermijnen. Het kan ook zorgen voor slaapgebrek, concentratiestoornissen en uiteindelijk ziekteverzuim.

Wat kun je zelf doen?

Wanneer duidelijk is welke prikkels de netelroos veroorzaken, probeer die dan zoveel mogelijk te vermijden. Wanneer netelroos wordt veroorzaakt door geneesmiddelen, overleg dan met je arts of daarmee kan gestopt worden, of dat je misschien een ander geneesmiddel kan krijgen.

Stress kan een belangrijke rol spelen bij netelroos. Ontspanning heeft dus een zeer positieve invloed op het mentale welzijn.

Tegen jeuk, de meest hinderlijke klacht bij netelroos, kan een lauwe douche of deppen met water en een scheutje azijn wat van verkoeling geven.

De meest gebruikte medicijnen zijn de antihistaminica. Wanneer die niet voldoende werken, dan kan de arts een bijkomend geneesmiddel voorschrijven.

Wanneer naar de huisarts?

Ga naar de huisarts wanneer:

• De uitslag na 3 weken nog niet over is.
• Je dusdanig hebt gekrabd dat de huid open is ontstoken is.
• De jeuk steeds erger wordt en de uitslag zich over het hele lichaam uitbreidt.
• De lippen en oogleden beginnen op te zwellen.
• Je last krijgt van benauwdheid.

Bronnen: wza.nl, medischcentrumjanvangoyen.nl en netelroos.info