Hoe besmettelijk is de ziekte van Pfeiffer?

Wanneer kinderen en jonge volwassen lange tijd erg moe zijn, dan kunnen ze de ziekte van Pfeiffer hebben. Hoe krijg je de ziekte van Pfeiffer, en hoe besmettelijk is het eigenlijk?

Wat is de ziekte van Pfeiffer?

De ziekte van Pfeiffer is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door een virus. Het virus dat verantwoordelijk voor deze ziekte is, is het Epstein Barr-virus. Het is een veelvoorkomende virale infectie die erg besmettelijk is. Officieel heet de ziekte van Pfeiffer: Mononucleosis infectiosa of klierkoorts. Maar hij staat ook bekend als de kissing-disease, omdat de ziekte door mond-op-mond kan worden doorgegeven.

De ziekte van Pfeiffer komt vooral voor bij jongeren. Maar ook kinderen en volwassenen kunnen met het virus besmet raken. Een ruime meerderheid van de Nederlanders komt voor hun 20ste in aanraking met het virus. Dat wil niet zeggen dat een meerderheid ook daadwerkelijk ziekteverschijnselen vertoond.

Je kunt maar één keer in je leven besmet raken met dit virus. Op het moment dat je besmet raakt, gaat je lichaam antistoffen tegen dit virus aanmaken. Op het moment dat je nog een keer in contact komt met het virus, ben je immuun. De antistoffen in het bloed ruimen het virus direct op en je wordt niet nog een keer ziek.

De ziekte van Pfeiffer is een virusinfectie van je lymfesysteem, lever en milt die vanzelf weer overgaat met voldoende rust.

Oorzaak ziekte van Pfeiffer

Het Epstein Barr-virus (herpesvirus), is de veroorzaker van deze ziekte. Dit virus zit in het speeksel van iemand die al besmet is. Overdracht kan dan plaatsvinden wanneer er speekselcontact is. Dat kan zijn door te zoenen. Maar het virus kan ook worden overgedragen via handen, drinken van andermans glas of eten van hetzelfde bestek of via bloedtransfusie.

Wanneer het virus het lichaam binnenkomt, dan vermenigvuldigt deze zich in de witte bloedlichaampjes, waardoor het uiteindelijk de werking van je immuunsysteem aantast.

Incubatieperiode

De incubatietijd varieert van 10 dagen tot ongeveer 7 weken. Bij kinderen in de basisschoolleeftijd is de incubatietijd 4 tot 10 dagen, bij jongvolwassenen 4 tot 7 weken.

Symptomen ziekte van Pfeiffer

De klachten van de ziekte van Pfeiffer beginnen klein en worden steeds een beetje erger. De meeste mensen hebben de volgende symptomen:

• Plotseling opduiken van koude rillingen en koorts. In eerste instantie lijkt het of het om een griepje gaat.
• Vervolgens ontstaan er pijnlijke zwellingen van de lymfeklieren. Meest voor en achter in de hals, maar ook in de oksels en liesstreek.
• Keelpijn die langer dan een week aanhoudt, terwijl deze bij een keelontsteking korter duurt.
• Op de keelamandelen zit vaak een wit vlekkerig of grijs slijmerig laagje.
• Koorts.
• Hoofdpijn, misselijkheid, transpireren.
• Hoesten.
• Vermoeidheid.

In de meeste gevallen hebben jonge kinderen, wanneer ze besmet raken met het virus bijna geen klachten. Soms krijgen zij last van rode huiduitslag, koorts en een hangerig gevoel.

Echter, wanneer je in de puberteit zit en je raakt besmet dan kan iemand zich behoorlijk ziek voelen. Hier beginnen de klachten vaak met keelpijn, hoofdpijn, koorts en een grieperig en vermoeid gevoel. Vaak zijn de lymfeklieren in de hals opgezet. De lever en de milt kunnen opgezet zijn en tijdelijk wat minder goed functioneren. In de eerste weken is keelpijn of keelontsteking vaak het meest nadrukkelijk aanwezig.

De keelontsteking duurt meestal een week of 2. Vaak verdwijnen de opgezette lymfeklieren binnen 3 weken. Van de extreme vermoeidheid kan iemand nog wel een paar maanden last hebben.

Het kan zo zijn dat het virus ook de lever infecteert, waardoor de levercellen licht ontstoken kunnen raken. Er is in dat geval sprake van een lichte vorm van hepatitis (leverontsteking). In zeldzame gevallen kan hierdoor geelzucht ontstaan. Geelzucht is te herkennen aan het geel zien van de huid en het oogwit. Deze klachten verdwijnen meestal vanzelf na 5 tot 8 weken.

Diagnose van Pfeiffer

In de meeste gevallen zal de huisarts zijn voorlopige diagnose maken op basis van de genoemde symptomen, waaronder: keelpijn, vergrote halsklieren en moeheid die langer dan 7 tot 10 dagen duurt. Helemaal wanneer deze klachten zich voordoen tijdens de puberteit.

De huisarts zal vervolgens in de keel kijken en voelen of dat de lymfeklieren in de hals wat opgezet zijn.

Bloedonderzoek kan de voorlopige diagnose bevestigen. In het bloed worden dan antistoffen tegen het Epstein-Barrvirus aangetroffen. Het bloedonderzoek laat niet zien hoe erg (of niet erg), de ziekte is en hoe lang het duurt voor iemand weer fit bent. Door middel van bloedonderzoek kunnen wel de leverfuncties gecontroleerd worden.

Behandeling ziekte van Pfeiffer

Er bestaan geen medicijnen tegen de ziekte van Pfeiffer. In principe gaat de ziekte vanzelf over. Gelukkig ontstaan er vrijwel nooit complicaties.

Bij erge last hebt van de keel, dan kan iemand paracetamol nemen. Wanneer dit onvoldoende werkt, dan kunnen andere pijnstillers (NSAID’S) misschien helpen. De meeste klachten verdwijnen binnen 5 tot 8 weken. Maar ook na deze weken kan iemand zich nog een aantal maanden moe voelen.

Wat kun je zelf doen bij de ziekte van Pfeiffer?

Een behandeling voor de ziekte van Pfeiffer is er niet. Het afweersysteem moet het virus opruimen. In de tussentijd is het beste om zoveel mogelijk de normale dagelijkse activiteiten te doen. Als het gaat, ga dan gewoon naar school of je werk. Ook sporten kan geen kwaad. Het is dan ook helemaal niet nodig om thuis te blijven.

Natuurlijk is het wel verstandig om rust te nemen, wanneer je je ziek voelt en koorts en pijn hebt. Tot iemand weer beter bent, kun je het beste de lever zo veel mogelijk ontlasten. Dat betekent: geen alcohol drinken. Daarnaast is het verstandig om hele zware en vette maaltijden te vermijden. Gezond eten en voldoende slapen is natuurlijk altijd belangrijk. Maar dat is dan extra belangrijk voor de weerstand.

Bronnen: Maag Lever Darm Stichting en het RIVM