Gehoorschade door wattenstaafjes?

Na het douchen direct even de oren reinigen met een wattenstaafje. Hoe lekker is dat. Maar experts raden het af om dit te doen. Gehoorschade door wattenstaafjes blijkt namelijk een veel voorkomend probleem te zijn. Maar waarom zijn wattenstaafjes zo slecht voor je oren?

Oorsmeer

Een gezonde gehoorgang hoort oorsmeer te bevatten en het wordt aangemaakt in 1000 tot wel 2000 oorsmeerklieren. Deze klieren vormen een mengsel met talg, haartjes en keratine (bestanddeel van huid) uit afgestoten huidschilfers. Oorsmeer hoort alleen in het buitenste deel (het deel dicht bij uitgang) van de gehoorgang te zitten, waar het ook wordt gemaakt.

De functies van oorsmeer

Wat veel mensen niet weten is dat oorsmeer niet één functie maar meerdere functies heeft, te weten:

• Het geeft bescherming tegen vocht (waterafstoting).
• Het zorgt voor een bescherming van de dunne kwetsbare gehoorganghuid tegen uitdroging.
• Het vangt stof, vuil en soms zelfs insecten op.
• Het zorgt voor het aanzuren van het leefmilieu voor bacteriën.
• Verzorgt een afweer tegen ziekmakende bacteriën en schimmels.

Dat zijn nogal wat redenen waarom er oorsmeer in je gehoorgang moet zitten. Dus reden genoeg om geen oorsmeer uit de gehoorgang te halen.

Onze oren reinigen zichzelf

Want naast deze functies is het ook nog eens zo dat een gezonde gehoorgang zichzelf namelijk reinigt. Want onze oren zorgen zelf voor de juiste zuur- en vochtigheidsgraad in onze gehoorgang. Het overtollige oorsmeer komt vanzelf naar buiten en dat kunnen we dan makkelijk verwijderen. Voor mensen met een gezond oor is het een prima idee om de oorschelp na een wasbeurt te reinigen. Hoeveel oorsmeer iemand aanmaakt is afhankelijk van persoon tot persoon en van de breedte van de gehoorgang. Het is zo dat iemand met een smalle gehoorgang over het algemeen meer smeer produceert dan iemand met een brede gehoorgang.

Gehoorschade door wattenstaafjes

Het is volgens artsen dus niet zo’n goed idee om je oren schoon te maken met wattenstaafjes. Welke schade kunnen wattenstaafjes veroorzaken?

1. Deuk in trommelvlies
   Zo hebben mensen die hun oren schoonmaken met wattenstaafjes vaak een deuk in hun trommelvlies. Dat is op zich niet iets heel ernstigs en het herstelt bijna altijd vanzelf, maar het kan pijn en een drukgevoel achter je trommelvlies veroorzaken.
2. Duwt oorsmeer tot een prop
   Als je de oren reinigt met een wattenstaafje, dan duw je meer oorsmeer in je gehoorgang en kan er na enkele weken een prop ontstaan. Veel mensen weten niet dat die prop tijdens het douchen of zwemmen water kan absorberen, wat tot een doof gevoel en misschien ook oorsuizen kan leiden.
3. Gaatje in trommelvlies
   Artsen maken mee dat mensen met een wattenstaafje in hun oor ergens tegen aan stoten waardoor het staafje hun trommelvlies perforeert. Op zich is zo’n gaatje onschuldig en na enkele weken groeit dat gaatje vanzelf weer dicht maar een stoot kan ook het gehoorbeentje beschadigen en dat kan gehoorverlies met zich meebrengen.
4. Kan ontsteking van de gehoorgang veroorzaken
   Een gehoorgangontsteking bij volwassenen is niet altijd een gevolg van een verkoudheid. Veelal is de bron van de besmetting een bacterie-infectie (soms een schimmel), die kan toeslaan als er (te) weinig oorsmeer aanwezig is en de huid van de gehoorgang is beschadigd. Oorsmeer beschermt namelijk tegen infecties, en ironisch genoeg is het vaak juist het schoonmaken van de oren, bijvoorbeeld met wattenstaafjes, dat problemen veroorzaakt.

Het is dus niet altijd een goed idee om je oren te reinigen met een wattenstaafje.

Wattenstaafjes dan maar weggooien?

Dat is ook niet nodig, maar een correct gebruik ervan dat is wel nodig. Gebruik wattenstaafjes om het zichtbare gedeelte van je oor te reinigen en ga vooral niet dieper dan dat. De huid van de gehoorgang is namelijk heel dun en gevoelig en een staafje kan microtrauma’s veroorzaken die jeuk en irritaties geven in het oor. Dat is niet bij iedereen het geval, maar kan wel voorkomen. Als leidraad voor hoe diep je met een wattenstaafje mag gaan kan gelden dat het wattenpluimpje altijd in zijn geheel zichtbaar moet blijven.

Wanneer je helemaal op safe wilt spelen dan is het wellicht een idee om een paar druppels slaolie of babyolie rechtstreeks in je oor te druppelen. Dit weekt het oorsmeer los, zodat de oren zichzelf makkelijker reinigen. Sommige oorsmeeroplossers, die je in de drogisten kunt kopen, bevatten conserveringsmiddelen die een allergische reactie van de gehoorganghuid kunnen opwekken. Dat is één van de redenen om deze oorsmeeroplossers niet te gebruiken.

Voor hen die een overdaad aan oorsmeer hebben die kunnen oren spoelen met lauw water zonder zeep.

Wanneer je echt last blijft houden van verstopte oren ga dan even langs je huisarts. Deze kan je oren uitspuiten. Zit er een oorsmeerprop in je oor die de gehoorgang afsluit, dan is het verstandig om de gehoorgang uit te laten spuiten. Meestal kun je het propje direct uit laten spuiten met lauwwarm water. Als het uitspuiten niet lukt, moet je soms even wachten tot het warme water de prop heeft losgeweekt. Daarna lukt het meestal wel. In sommige gevallen kan de assistent of huisarts de prop direct met een haakje verwijderen.

Bronnen: kno.nl, rtlnieuws.nl en gehoortest.nl