Meer seksuele- en relatieproblemen

Het aantal mensen dat naar de huisarts gaat met vragen of problemen op het gebied van seksuele gezondheid is de laatste jaren aanzienlijk toegenomen. Met name angst voor geslachtsziekten, erectieproblemen, anticonceptie en relatieproblemen zijn redenen voor deze toename. Dit blijkt uit de registraties van het NIVEL en het kenniscentrum seksualiteit van de Rutgers Nisso Groep.
Raadpleegden in 2001 nog 5 per 1000 mannen een huisarts voor een seksueel probleem, in 2005 waren dat er 8,6 per 1000, een toename van 72%. Bij vrouwen steeg het aantal contacten van 9,2 naar 11,5 per 1000 vrouwen, een toename van 25%. Mannen en vrouwen, vooral 20-24-jarigen, gingen voornamelijk vaker naar de huisarts vanwege angst voor een geslachtziekte. Verder gingen vooral oudere mannen van 65-70 jaar beduidend vaker naar de huisarts vanwege erectieproblemen.
Uit het onderzoek komt naar voren dat het gebruik van de pil tussen begin 2001 en eind 2003 beduidend is toegenomen van 17,4 naar 27,1 per 1000 vrouwen, totdat deze uit het ziektekostenpakket verdween per 1 januari 2004. Het gebruik daalde toen naar 16,6 per 1000 vrouwen. Inmiddels is de pil voor vrouwen tot 21 jaar weer in het basispakket opgenomen. Het gebruik van het spiraaltje en de ‘nieuwe’ anticonceptiemiddelen zoals de Nuvaring (anticonceptiering) lijken aan een opmars bezig (met respectievelijk 84% en 250%). Contacten met de huisarts over de morning-afterpil zijn in 2005 met 60% gedaald ten opzichte van 2004, omdat deze nu ook zonder recept bij de apotheek en de drogist verkrijgbaar is.
Bij relatieproblemen raadplegen vrouwen ongeveer twee keer zo vaak de huisarts als mannen (respectievelijk 6,9 en 3,3 per 1000). Bij zowel mannen als vrouwen is het aantal contacten in verband met relatieproblemen ten opzichte van 2001 in 2005 toegenomen met ruim 30%. Het merendeel van deze mensen is 35-44 jaar.
De huisarts heeft dus de afgelopen jaren te maken gekregen met meer vragen omtrent seksuele en reproductieve gezondheid en relatieproblemen. Wellicht is het taboe voor patiënten hieromtrent afgenomen. Dit geldt heel duidelijk voor mannen met erectieproblemen sinds de komst van erectiemiddelen. Ook voor anticonceptiemiddelen en advies over geslachtsziekten lijkt de huisarts steeds beter bereikbaar en toegankelijk. De toename van angst voor geslachtsziekten kan zowel samenhangen met feitelijk vaker onveilig vrijen als met publiekscampagnes. Mogelijk voelen huisartsen ook minder schroom om seksualiteit ter sprake te brengen, en beschouwen zij het onderwerp meer dan voorheen als een onderdeel van hun werkdomein, wat ten goede komt aan een adequate signalering en verwijzing. De resultaten duiden in ieder geval in deze richting.
Het onderzoek is gebaseerd op cijfers uit het Landelijk Informatie Netwerk Huisartsenzorg (LINH) van NIVEL (Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg) en WOK. De cijfers zijn verzameld tussen 2001 en 2005. Cijfers vanaf 2006 komen beschikbaar aan het eind van 2008. LINH telt 85 geautomatiseerde huisartspraktijken met bijna 340.000 ingeschreven patiënten en gebruikt gegevens uit de elektronische patiëntendossiers van deze praktijken over aandoeningen, verrichtingen, geneesmiddel-voorschriften en verwijzingen.